ต้นตองแตก

วรากรสมุนไพร | เมืองนครราชสีมา นครราชสีมา
ต้นเปล้าตองแตก ตองแตก ไม้เรียกจิ้งจก
ชื่ออื่น ทนดี นองป้อม ลองปอม ถ่อนดี ตองแต่
ชื่อวิทยาศาสตร์ Baliospermum montanum (Willd.) Mull. Arg.
ชื่อวงศ์ Euphorbiaceae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:
ไม้พุ่ม ขนาดเล็ก สูงถึง 2 เมตร ใบ เป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ ใบรูปหอก รูปไข่ หรือรูปวงรีแกมขอบขนาน กว้าง 3-10 เซนติเมตร ยาว 8-12 เซนติเมตร ใบบริเวณโคนต้นมักมีขอบหยักเว้าเป็น 3-5 แฉก ปลายแฉกมน หรือแหลม ใบมีขนแข็งเอนทั้งสองด้าน ฐานใบมน ขอบใบจักฟันเลื่อย หรือหยักมน ดอก เป็นดอกย่อยแยกเพศ ดอกตัวผู้มีจำนวนมากอยู่ตอนบนของช่อ ไม่มีกลีบดอก กลีบเลี้ยงสีเหลืองแกมเขียว 4-5 กลีบ ดอกตัวเมียออกที่โคนช่อ ไม่มีกลีบดอก ผล ผลค่อนข้างกลม ผลแห้ง แตกได้ มี 3 พู กลีบเลี้ยงติดทน และขยายตัวเมื่อติดผล
สรรพคุณ:
ตำรายาไทย เปลือกต้น รสเฝื่อน ใช้เป็นยาถ่าย ใบ รสเฝื่อน แช่น้ำรับประทานแก้หืด ใบแห้งต้มน้ำดื่มเป็นยาถ่ายพยาธิ แก้ฟกบวม ผล รสขมฝาด ทาฟันทำให้ฟันมีสีดำ แก้ปวดฟัน รากรสเฝื่อนร้อนขม เป็นยาถ่ายอย่างอ่อน ใช้ต้มรับประทานถ่ายลม ถ่ายเสมหะเป็นพิษ ถ่ายพิษพรรดึก ไม่ไซ้ท้อง ใช้ในรายที่ถ่ายด้วยยาดำไม่ได้ โรคริดสีดวงทวาร ถ่ายพยาธิ แก้ฟกบวม แก้บวมน้ำ แก้ดีซ่าน แก้ม้ามอักเสบ แก้โลหิตจาง แก้ตับอักเสบ เมล็ด รสเบื่อขม ใช้เป็นยาถ่ายอย่างแรง (ไม่นิยมใช้) เป็นยาถ่ายแทนสลอดได้ ถ่ายพยาธิ ตำทาถูนวด แก้ปวดตามข้อ แก้ฟกบวม