รัก (Rak)

วรากรสมุนไพร | เมืองนครราชสีมา นครราชสีมา
ต้นสวาด ไม้มงคลใช้ในพิธีกรรม
ชื่ออื่น หวาด, เวียด, มะหวาด, วาด, หนามขี้แรด, บ่าขี้แฮด, มะกาเลง และ หนามขี้แฮด
ชื่อวิทยาศาศตร์ CAESALPINIA JAYAB, CRISTA
วงศ์ CAESALPINEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
เป็นไม้เถายืนต้น สูงหรือยาวได้กว่า 5 เมตรขึ้นไป ลำต้นกลม เมื่อแก่จะมีหนามแหลมขนาดใหญ่ ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก ออกตรงกันข้าม 2-3 คู่ ปลายคี่ โดยจะออกตามซอกของหนามต้น ใบเป็นรูปใบหอกกว้าง ปลายใบแหลม โคนมน ใบมีขนาดใหญ่มาก เนื้อใบค่อนข้างหนา สีเขียวสด
ดอก ออกเป็นช่อเล็กๆ และยาวประมาณ 15-25 ซม. ดอกเป็นสีเหลือง มีดอกย่อยจำนวนมาก เวลามีดอกจะดูสดใสงดงามดี “ผล” รูปทรงกลม เปลือกผลแข็งสีเทาคล้ายเมล็ดบัวหรือคล้ายสีสวาดจึงถูกตั้งชื่อตามลักษณะว่า “สวาดใต้” หรือต้น “สวาด” เมล็ดในโตกว่าเมล็ดบัวอย่างชัดเจน ดอกและผลออกตลอดทั้งปี ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดและตอนกิ่ง พบขึ้นตามป่าโปร่งพื้นที่ที่เป็นดินทราย ติดกับชายทะเล พบมากที่สุดทางภาคใต้ ภาคตะวันออก
ความเชื่อ
ในด้านของความเชื่อ มาแต่โบราณ เชื่อกันว่าทั้งต้น “สวาดใต้” เป็นไม้มงคล จึงนิยมปลูกไว้หน้าบ้านเกือบทุกครัวเรือน เพราะมีความเชื่อว่า จะช่วยทำให้ผู้อยู่อาศัยมีเสน่ห์ ใครพบเห็นจะชื่นชอบอยากคบหาสมาคมด้วย โดยเฉพาะเหล่าเกจิอาจารย์ดังในยุคสมัยก่อนมักนำเอาแก่นของต้น “สวาดใต้” ไปแกะสลักเป็นรูปต่างๆ แล้วทำพิธีปลุกเสกเป็นเครื่องรางด้านเมตตามหานิยมแจกจ่ายแก่ลูกศิษย์ลูกหากันอย่างแพร่หลายและผู้ไปกราบไหว้ให้พกติดตัวเวลาเดินทางไปทำงานติดต่อธุรกิจต่างๆจะมีแต่คนชื่นชอบ และเจรจาตกลงเรื่องงานหรือธุรกิจสำเร็จทุกประการ ซึ่งในปัจจุบัน ความเชื่อดังกล่าวยังคงอยู่
สรรพคุณ
ใบปรุงหรือต้มน้ำจนเดือดดื่มเป็นยาขับผายลม แก้อาการจุกเสียด แน่นหน้าอก ผลสุกกินแก้กษัยดีมาก