ว่านสมุนไพร (Herb Hemp)

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ข้าวเย็นใต้ Smilax glabra Roxb.
นำหัวมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาบำรุงเลือด

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านคัณฑมาลาม่วง

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านม้าขาว
เป็นยาบำรุงกำลังแก้ปวดเมื่อย ดีหนักแล

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านนางคำ Curcuma aromatica Salisb.
ว่านนางคำจัดอยู่ในว่านชั้นยอดต้นหนึ่ง โดยเชื่อกันว่าบ้านไหนมีว่านชนิดนี้ปลูกไว้ จะช่วยปกป้องคุ้มครองผู้ปลูกให้อยู่เย็นเป็นสุข รอดพ้นจากอันตรายต่างๆ ทั้งเรื่องคุณไสยด้วย และแก้พิษว่านทั้งปวงได้
สรรพคุณทางเภสัช ใช้เป็นยาแก้ฟกช้ำ เคล็ดขัดยอกตามร่างกาย โดยเอาหัวสดของ ว่านนางคำ กะจำนวนพอประมาณ หรือตามต้องการ ตำให้ละเอียด ผสมกับเหล้าขาว 40 ดีกรี พอเป็นกระสายยา และเอาเนื้อว่านพอกหรือทาตามจุดที่เป็น จะหายได้เร็ว
นอกจากนั้น ว่านนางคำ ยังมีลักษณะพิเศษ คือเนื้อว่านใช้ทำเป็นสีเขียนภาพมาตั้งแต่ ยุคดึกดำบรรพ์ ใช้ย้อมผ้าให้เป็นสีเหลืองติดทนนาน จีวรพระในยุคสมัยก่อนก็ใช้สีเหลืองจากหัว “ว่านนางคำ” เช่นกัน
ขายทั้งปลีกและขายส่ง

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านกวาวเครือขาว(Pueraria mirifica)
แบบหัวสด

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านม้าเหลือง
สรรพคุณ ว่านม้าเหลือง
หากท่านใดที่ทำงานหนัก ต้องใช้พละกำลังในการทำงาน ผมว่า ว่านม้าเหลืองนี้แหละสุดยอดแล้ว ท่านว่า ให้นำว่านม้าเหลือง ฝานเป็นชิ้นบางๆ มาอมหรือ ฝานแล้วมาทาที่ หน้าแข้ง ขยันจัดทำงานไม่รู้จัเหน็ดเหนื่อย ยิ่งเหงื่ออก ยิ่งทำงานได้อย่างคึกคักทีเดียว พละกำลังห้าวหาญ ทำงานหรือออกกำลังได้อย่างไม่เหน็ดเหนื่อย สมัยโบราณท่าน หากเกิดยามศึกสงคราม ท่านให้ทหารหน่วยสอดแนม หรือม้าเร็ว ทั้งกินทั้งทา เพื่อการเดิน วิ่งได้อย่างไม่มีเหน็ดเหนื่อย
และสุดยอดด้านสรรพคุณ คือ หากเจ็บปวด เคล็ดขัดยอก ให้ฝานเป็นแผ่นบาง มาทาตรงที่เราเจ็บ อาการจะบรรเทาและหายเจ็บไปเอง (ตำราว่าไว้)

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านมหากำลัง
สรรพคุณของว่านเด่นจัดจ้าน ทางด้านบำรุงร่างกาย ท่านว่านำว่านไปบดเป็นผงละเอียดผสมกับ เหล้า 40ดีกรีเรา เป็นยาดอง กั๊กหลังอาหาร ก่อนเข้านอน จะช่วยให้ร่างกายกระชุ่มกระชวย แข็งแรง อีกทั้ง หากนำว่าน มหากำลังนี้ ไปต้มกับ ว่าน เอ็นเหลือง ดื่มเช้าเย็นหรือจะดีมากหากดื่มแทนน้ำได้ จะทำให้ท่านร่างการที่แข็งแรง ทนทาน บึกบึน ทำงานหนักได้ดีเยี่ยม เส้นประสาท เส้นเอ็นต่างๆ กลับฟื้นทำงานกันเต็มสมรรถนะมากขึ้น

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านใจดำ ตอนนี้มีหัวจำหน่ายแล้วค่ะ
- ลักษณะ ต้น ใบ หัว คล้ายขมิ้นชัน ร่องกลางใบมีสีแดง หัวข้างในเป็นวงดำ ขอบนอกเป็นสีคราม
- ประโยชน์ ใช้เป็นยารักษาโรค แก้จุก เสียด แน่น ปวดท้อง ลงท้อง บิด มูกเลือด ป่วง ธาตุพิการ ฝนกับน้ำ หรือสุรากิน และใช้ทางคงกระพันชาตรีได้อีกด้วย

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ท้าวยายม่อม( หัว ) Tacca leontopetaloides
-ส่วนที่ใช้ หัว
ประโยชน์ :
ใช้เป็นสมุนไพรก็ได้ ใช้เป็นยาบำรุงกำลังก็ได้และบำรุงสมอง หัวที่ใช้ทำเป็นแป้งได้ เรียกว่า William's arrow root แป้งเท้ายายม่อมเป็นอาหารอย่างดีสำหรับคนไข้ที่เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ให้คนไข้รับประทานดี เกิดกำลังและชุ่มชื่นหัวใจ

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ท้าวยายม่อม( หัว ) Tacca leontopetaloides
-ส่วนที่ใช้ หัว
ประโยชน์ :
ใช้เป็นสมุนไพรก็ได้ ใช้เป็นยาบำรุงกำลังก็ได้และบำรุงสมอง หัวที่ใช้ทำเป็นแป้งได้ เรียกว่า William's arrow root แป้งเท้ายายม่อมเป็นอาหารอย่างดีสำหรับคนไข้ที่เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ให้คนไข้รับประทานดี เกิดกำลังและชุ่มชื่นหัวใจ
มีของแล้วค่ะ หลายกิโลค่ะ

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านม้าเหลือง
ลักษณะว่านม้าเหลือง
ต้นเหมือนขมิ้น ลำต้แดง ร่องกลางใบ และหลังในมีสีแดง หัวและเนื้อในหัวเป็นสีเหลือง เป็นหัวขนาดกลาง หัวเป็นขอคล้ายหัวม้า หัวมีรสเผ็ด ถ้างามมาก จะแตกออกเป็น 2-3 หน่อ
สรรพคุณ ว่านม้าเหลือง
หากท่านใดที่ทำงานหนัก ต้องใช้พละกำลังในการทำงาน ผมว่า ว่านม้าเหลืองนี้แหละสุดยอดแล้ว ท่านว่า ให้นำว่านม้าเหลือง ฝานเป็นชิ้นบางๆ มาอมหรือ ฝานแล้วมาทาที่ หน้าแข้ง คุณเอ๊ย ขยันจัดทำงานไม่รู้จัเหน็ดเหนื่อย ยิ่งเหงื่ออก ยิ่งทำงานได้อย่างคึกคักทีเดียว พละกำลังห้าวหาญ ทำงานหรือออกกำลังได้อย่างไม่เหน็ดเหนื่อย สมัยโบราณท่าน หากเกิดยามศึกสงคราม ท่านให้ทหารหน่วยสอดแนม หรือม้าเร็ว ทั้งกินทั้งทา เพื่อการเดิน วิ่งได้อย่างไม่มีเหน็ดเหนื่อย
และสุดยอดด้านสรรพคุณ คือ หากเจ็บปวด เคล็ดขัดยอก ให้ฝานเป็นแผ่นบาง มาทาตรงที่เราเจ็บ อาการจะบรรเทาและหายเจ็บไปเอง

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
เปราะหอม Kaemferia galanga Linn
สรรพคุณเปราะหอม
1.การศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาพบว่า ว่านเปราะหอม หรือ เปราะหอม มีฤทธิ์ในการต่อต้านอนุมูลอิสระ (หัว)
2.ใช้เป็นยาแก้ปวดศีรษะ มีคลายเครียด ด้วยการใช้ทั้งหัวและใบนำมาโขลก ใส่น้ำพอชุ่ม แล้วเอาไปชุบนำมาใช้คลุมหัว หรือจะใช้เฉพาะหัวนำมาตำคั้นเอาน้ำไปผสมกับแป้ง หรือว่านหูเสือ ก็จะได้แป้งดินสอพองไว้ทาขมับแก้อาการปวดศีรษะ (หัว,ใบ)
3.ใช้เป็นยาบำรุงหัวใจ บำรุงประสาท ด้วยการใช้หัวผสมลงในยาหอม (หัว)
4.หัวเปราะหอมนำมาต้มหรือชงกิน จะช่วยในการนอนหลับได้เป็นอย่างดี และยังช่วยลดความเครียดได้อีกด้วย (หัว)
5.น้ำคั้นจากใบและเหง้าใช้ป้ายคอ ช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอได้ (ใบ,หัว)
6.น้ำคั้นจากใบและเหง้าใช้ล้างศีรษะเพื่อช่วยป้องกันการเกิดรังแค รักษาอาการหนังศีรษะแห้ง (ใบ,หัว)
7.น้ำมันหอมระเหยจากหัวมีฤทธิ์ทำให้กล้ามเนื้อเรียบของลำไส้เล็กคลายตัว ช่วยบรรเทาอาการปวดท้องและช่วยขับลม แก้อาการท้องอืดได้ คนสมัยก่อนจึงนำมาทาที่ท้องเด็กคล้ายๆ กับมหาหิงค์ (หัว)
8.ใช้เป็นอาหารช่วยบำรุงกระเพาะอาหารและลำไส้ (ใบ)
9.ช่วยบรรเทาอาการปวด ด้วยการใช้หัวนำมาโขลกหรือทุบใส่น้ำให้พอชุ่ม นำผ้ามาชุบแล้วใช้พันบริเวณที่มีอาการปวดบวม จะช่วยลดอาการปวดได้ จากสรรพคุณจึงนิยมนำมาใช้ทำเป็นลูกประคบ หรือนำมาเคี่ยวกับน้ำมันไว้ใช้ทาแก้อาการปวดเมื่อย โดยอาจจะใช้ว่านหอมเพียงอย่างเดียว หรือจะผสมกับสมุนไพรอื่นๆ ด้วยก็ได้ (หัว)
10.หัวนำมาตำใช้พอกบริเวณที่เป็นฝี จะช่วยอาการอักเสบได้ (หัว)
11.ช่วยฆ่าเชื้อราและเชื้อแบคทีเรีย (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
12.เปราะหอมใช้เป็นส่วนผสมในตำรับยาเขียวหอม ซึ่งมีสรรพคุณช่วยแก้ไข้ แก้อาการร้อนในกระหายน้ำ (ไม่ระบุส่วนที่ใช่)

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านนางคำ
ว่านนางคำจัดอยู่ในว่านชั้นยอดต้นหนึ่ง โดยเชื่อกันว่าบ้านไหนมีว่านชนิดนี้ปลูกไว้ จะช่วยปกป้องคุ้มครองผู้ปลูกให้อยู่เย็นเป็นสุข รอดพ้นจากอันตรายต่างๆ ทั้งเรื่องคุณไสยด้วย และแก้พิษว่านทั้งปวงได้
สรรพคุณทางเภสัช ใช้เป็นยาแก้ฟกช้ำ เคล็ดขัดยอกตามร่างกาย โดยเอาหัวสดของ ว่านนางคำ กะจำนวนพอประมาณ หรือตามต้องการ ตำให้ละเอียด ผสมกับเหล้าขาว 40 ดีกรี พอเป็นกระสายยา และเอาเนื้อว่านพอกหรือทาตามจุดที่เป็น จะหายได้เร็ว
นอกจากนั้น ว่านนางคำ ยังมีลักษณะพิเศษ คือเนื้อว่านใช้ทำเป็นสีเขียนภาพมาตั้งแต่ ยุคดึกดำบรรพ์ ใช้ย้อมผ้าให้เป็นสีเหลืองติดทนนาน จีวรพระในยุคสมัยก่อนก็ใช้สีเหลืองจากหัว “ว่านนางคำ” เช่นกัน

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านคันฑมาลาม่วง
- ลักษณะ ต้นและใบเหมือนขมิ้นอ้อย ต้นแดง กลางใบแดง เนื้อในหัวเป็นสีม่วง
- ประโยชน์ เป็นยามีคุณแก้บิด แก้ท้องขึ้นท้องร่วง โดยเอาหัวว่านฝนกับน้ำปูนใสหรือฝนกับเกลือแทรกน้ำร้อนก็ได้ ถ้าต้มหรือดองกับสุรากินเป็นยาชักมดลูกให้เข้าอู่เร็วในรายที่คลอดบุตรอยู่ในเรือนไฟ ฝนกับน้ำปูนใสทาท้องแก้ปวดท้องในเด็กๆ ฝนกับสุราทาคอหรืออมแก้เจ็บคอ เอาหัวโขลกห่อผ้าดองสุรากินแก้ริดสีดวงทวารหนักและไส้เลื่อน

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านม้าเหลือง
ต้นเหมือนขมิ้น ลำต้แดง ร่องกลางใบ และหลังในมีสีแดง หัวและเนื้อในหัวเป็นสีเหลือง เป็นหัวขนาดกลาง หัวเป็นขอคล้ายหัวม้า หัวมีรสเผ็ด ถ้างามมาก จะแตกออกเป็น 2-3 หน่อ
สรรพคุณ ว่านม้าเหลือง
หากท่านใดที่ทำงานหนัก ต้องใช้พละกำลังในการทำงาน ผมว่า ว่านม้าเหลืองนี้แหละสุดยอดแล้ว ท่านว่า ให้นำว่านม้าเหลือง ฝานเป็นชิ้นบางๆ มาอมหรือ ฝานแล้วมาทาที่ หน้าแข้ง คุณเอ๊ย ขยันจัดทำงานไม่รู้จัเหน็ดเหนื่อย ยิ่งเหงื่ออก ยิ่งทำงานได้อย่างคึกคักทีเดียว พละกำลังห้าวหาญ ทำงานหรือออกกำลังได้อย่างไม่เหน็ดเหนื่อย สมัยโบราณท่าน หากเกิดยามศึกสงคราม ท่านให้ทหารหน่วยสอดแนม หรือม้าเร็ว ทั้งกินทั้งทา เพื่อการเดิน วิ่งได้อย่างไม่มีเหน็ดเหนื่อย
และสุดยอดด้านสรรพคุณ คือ หากเจ็บปวด เคล็ดขัดยอก ให้ฝานเป็นแผ่นบาง มาทาตรงที่เราเจ็บ อาการจะบรรเทาและหายเจ็บไปเอง

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
สบู่เลือด (ชื่อวิทยาศาสตร์: Stephania venosa (Blume) Spreng)
สบู่เลือดเป็นพรรณไม้เถาชอบพาดพันไปตามไม้ต้นคล้ายบอระเพ็ดเถากลม มียางสีแดงจึงเรียก สบู่เลือด บางแห่งเรียกกระท่องเลือด
สรรพคุณ[แก้]
หัว แก้เสมหะในคอ บำรุงกำลัง บำรุงความกำหนัด แก้ไข้ แก้หืด แก้บิด ขับลม
ต้น แก้ลมแน่นในทรวงอก แก้โรคเรื้อนน้อย ใหญ่ แก้มะเร็งคุดทะราด แก้กลาก แก้เกลื้อน แก้หืด แก้สิว แก้ฟ้า แก้โรคมือเท้าไม่มีกำลัง
เถา กระจายลมในอก ขับโลหิตระดู ขับพยาธิในลำไส้
ใบ บำรุงไฟธาตุ แก้โรคเรื้อนน้อย ใหญ่ แก้มะเร็งคุดทะราด แก้กลากเกลื้อน แก้หิด แก้สิว แก้ฝ้า แก้แผลเรื้อรัง และแผลสด
ดอก ฆ่าพยาธิอันเกิดจากโรคเรื้อน และกุฏฐัง แก้มะเร็งคุดทะราด แก้กลากเกลื้อน แก้หิด แก้สิว แก้ฝ้า ทำให้อุจจาระละเอียด แก้โรคผิวหนัง ผื่นคัน ช่วยย่อยอาหาร
ผล ช่วยย่อยอาหาร
หนาม แก้เสมหะในคอและทรวงอก

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านกระชายแดง
ว่านกระชายแดงตัวนี้เป็นของเขาที่หายาก ไม่ใช่กระชายป่าค่ะ
สรรพคุณ
สารสำคัญในรากและเหง้ากระชายมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียในลำไส้ ช่วยขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ช่วยเจริญอาหารและแก้โรคในช่องปาก รากและเหง้ากระชายมีน้ำมันหอมระเหยซึ่งประกอบด้วยสารไพนีน แคมฟีน เมอร์ซีน ไลโมนีน บอร์นีออลและการบูร เหง้าและรากของกระชายมีรสเผ็ดร้อนขม หมอยาพื้นบ้านในประเทศไทยใช้เหง้า และรากของกระชายแก้ปวดมวนในท้อง แก้ท้องอืดเฟ้อ แก้ลมจุกเสียด แก้โรคกระเพาะ รักษาแผลในปาก แก้ตกขาว กลาก เกลื้อน ใช้เมื่อมีอาการปวดข้อเข่า ใช้เป็นยาอายุวัฒนะ บำรุงกำลัง และใช้บำบัดโรคกามตายด้านอีกด้วยและประโยชน์อิ่นๆอีกมากมาย
ขายเป็นต้นค่ะ ของมีจำนวนไม่มากค่ะ

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านสบู่เลือด มีหลายไชต์
ตามความเชื่อที่มีต่อ “ว่านสบู่เลือด” แต่โบราณ เชื่อว่าดีทางด้านคงกระพันชาตรี โดยนักเลงสมัยก่อนนิยมใช้ยางจากหัวให้ อาจารย์ดังๆสักลงอักขระเลขยันต์ใส่ตัว เพื่อจะได้คงกระพันตลอดชีวิต แต่ผู้สักต้องปฏิบัติดี ไม่ผิดศีลห้า เนื้อหัว “ว่านสบู่ เลือด” มีรสขม เมื่อกินเข้าไปจะทำให้คง กระพันเพียงชั่วเมา เมื่อหมดฤทธิ์จะเจ็บปวดได้ ก่อนกินหรือใช้ต้องว่าคาถา “นะโมพุทธายะ” จำนวน 108 คาบ จะศักดิ์สิทธิ์มาก ปัจจุบันเป็น 1 ใน 108 ว่าน ใช้ทำ “องค์ จตุคามรามเทพ” ทางยาโบราณ ฝานเนื้อหัวเป็นแว่นๆ ตากแห้งแล้วบดเป็นผงผสมน้ำผึ้งแท้ ปั้นเป็นก้อนขนาดปลายนิ้วก้อยมือผู้ใหญ่ กิน 3 เวลาก่อนอาหารและก่อนนอน เป็นยาอายุวัฒนะชั้นยอด สตรีประจำเดือนมาไม่ปกติ ใช้หัวสดกะพอประมาณสับละเอียดผสมน้ำซาวข้าว หรือเหล้า 40 ดีกรีเล็กน้อย กินจะหายได้
สรรพคุณทางยา : ตำรายา แผนไทยปัจจุบันระบุว่า ใบของ “ว่านสบู่เลือด” เพิ่งจะค้นพบว่า มีสรรพคุณทางเภสัชชั้นยอด โดยใช้ใบจำนวน 7 ใบ ล้างน้ำให้สะอาดต้มกับน้ำกะตามต้องการดื่มแทนน้ำชา จะเป็นยาบำรุงเซลล์สมอง และ บำรุงเส้นปลายประสาทได้ ซึ่งจะทำให้ไม่เป็นโรคความจำเสื่อมได้ แต่มีข้อแม้ ต้องทำกินเพียงเดือนละครั้ง กินติดต่อกัน 5 วัน แล้วหยุด ไปทำกินต่อในเดือนถัดไป

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านนางคำ (แบบหั้นตากแห้ง)
ว่านนางคำจัดอยู่ในว่านชั้นยอดต้นหนึ่ง โดยเชื่อกันว่าบ้านไหนมีว่านชนิดนี้ปลูกไว้ จะช่วยปกป้องคุ้มครองผู้ปลูกให้อยู่เย็นเป็นสุข รอดพ้นจากอันตรายต่างๆ ทั้งเรื่องคุณไสยด้วย และแก้พิษว่านทั้งปวงได้
สรรพคุณทางเภสัช ใช้เป็นยาแก้ฟกช้ำ เคล็ดขัดยอกตามร่างกาย โดยเอาหัวสดของ ว่านนางคำ กะจำนวนพอประมาณ หรือตามต้องการ ตำให้ละเอียด ผสมกับเหล้าขาว 40 ดีกรี พอเป็นกระสายยา และเอาเนื้อว่านพอกหรือทาตามจุดที่เป็น จะหายได้เร็ว
นอกจากนั้น ว่านนางคำ ยังมีลักษณะพิเศษ คือเนื้อว่านใช้ทำเป็นสีเขียนภาพมาตั้งแต่ ยุคดึกดำบรรพ์ ใช้ย้อมผ้าให้เป็นสีเหลืองติดทนนาน จีวรพระในยุคสมัยก่อนก็ใช้สีเหลืองจากหัว “ว่านนางคำ” เช่นกัน
ปัจจุบันนิยมนำมาขัดผิวมาก เพราะได้ผลดีกว่าขมิ้น

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านม้าเหลือง
ลักษณะว่านม้าเหลือง
ต้นเหมือนขมิ้น ลำต้แดง ร่องกลางใบ และหลังในมีสีแดง หัวและเนื้อในหัวเป็นสีเหลือง เป็นหัวขนาดกลาง หัวเป็นขอคล้ายหัวม้า หัวมีรสเผ็ด ถ้างามมาก จะแตกออกเป็น 2-3 หน่อ
สรรพคุณ ว่านม้าเหลือง
หากท่านใดที่ทำงานหนัก ต้องใช้พละกำลังในการทำงาน ผมว่า ว่านม้าเหลืองนี้แหละสุดยอดแล้ว ท่านว่า ให้นำว่านม้าเหลือง ฝานเป็นชิ้นบางๆ มาอมหรือ ฝานแล้วมาทาที่ หน้าแข้ง คุณเอ๊ย ขยันจัดทำงานไม่รู้จัเหน็ดเหนื่อย ยิ่งเหงื่ออก ยิ่งทำงานได้อย่างคึกคักทีเดียว พละกำลังห้าวหาญ ทำงานหรือออกกำลังได้อย่างไม่เหน็ดเหนื่อย สมัยโบราณท่าน หากเกิดยามศึกสงคราม ท่านให้ทหารหน่วยสอดแนม หรือม้าเร็ว ทั้งกินทั้งทา เพื่อการเดิน วิ่งได้อย่างไม่มีเหน็ดเหนื่อย
และสุดยอดด้านสรรพคุณ คือ หากเจ็บปวด เคล็ดขัดยอก ให้ฝานเป็นแผ่นบาง มาทาตรงที่เราเจ็บ อาการจะบรรเทาและหายเจ็บไปเอง

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
สรรพคุณทิพย์เนตร
มีคุณสมบัติพิเศษของว่านทิพย์เนตรเกี่ยวกับโรคทางตาทุกชนิด เช่นตาแดง ตามัว ตาแฉะ ตาเป็นต้อ ริดสีดวงตา ตาฟาง ฯลฯ โบราณท่านให้เอาว่านนี้ มาปลอกเปลือกล้างให้สะอาด แล้วนำไปย่างไฟพอไหม้เกรียม ทั่วหัวว่าน จากนั้นก็เอาไป แช่กับเหล้าโรง ใส่พิมเสนเล็กน้อย ปิดผนึกใส่ภาชนะนั้นให้แน่น นำภาชนะที่ใส่เหล้านี้ไปหมกข้าวเปลือกไว้ ๓ คืนแล้วเอามาตำให้แหลก ใช้ผ้าขาวบางบีบเอาน้ำกรองใส่ขวดเก็บไว้ใช้เป็นยาแก้สรรพโรคตาทั้งปวงได้สิ้น

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านกระชายแดง Boesenbergia cf. rotunda (L.) Mansf.
ความเป็นมงคล
ใช้แก้การถูกกระทำจากคุณไสย หรือนำมาใช้ในทางอยู่ยงคงกระพันชาตรี
สรรพคุณทางยา
ใช้หัวตากแห้งบดให้ละเอียดละลายกับน้ำผึ้งหรือปั้นเป็นลูกกลอนก็ได้ กินประจำก่อนอาหารเช้าเย็น แก้โรคภัยไข้เจ็บ ร่างกายแข็งแรง เป็นยาอายุวัฒนะ และเป็นยาบำรุงความกำหนัด

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านกิมเจ็ง” หรือ “ต้นอีนูน
สรรพคุณทางเภสัชใช้เป็นยาเย็น แก้ร้อนในกระหายน้ำ และเจ็บในลำคอ โดยเอาหัวสดกะจำนวนพอประมาณต้มกับน้ำสะอาดจำนวน 3 แก้ว จนเดือดเคี่ยวเหลือ 1 แก้ว ดื่มขณะอุ่นวันละครั้ง ต้มกิน 1-2 วัน อาการที่กล่าวข้างต้นจะดีขึ้นและหายได้
กิมเจ็ง เป็นไม้เถาเลื้อยพาดพันต้นไม้อื่น มีหัวใต้ดินขนาดใหญ่ เนื้อหัวฉ่ำน้ำเล็กน้อยสีขาวนวล มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ลักษณะหัวคล้ายมันแกว หรือหัวของต้น “สบู่เลือด” ผิวหัวด้านนอกจะนวลกว่าเล็กน้อย ต้นหรือเถาสามารถเลื้อยได้ไกลกว่า 10 เมตร ที่พบตามธรรมชาติในป่าลึก ต้นหรือเถาจะอ้วนใหญ่มาก ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ เป็นรูปกลมรี คล้ายใบตำลึง แต่ใบของ “กิมเจ็ง” จะมีจำนวนแฉกมากกว่า และใบที่อยู่ส่วนปลายจะยาวและแหลมกว่าชัดเจน
ดอก ออกเป็นช่อหรือเป็นพวงตามซอกใบ แต่ละช่อประกอบด้วยดอกย่อยขนาดเล็กสีขาวจำนวนมาก เวลามีดอกจะห้อยลงเป็นระย้าน่าชมมาก “ผล” เป็นรูปทรงกลม มีหลายขนาดตั้งแต่เล็กจิ๋วไปจนถึงผลโตเท่าไข่ไก่ ดอกออกได้เรื่อยๆ ขยายพันธุ์ด้วยหัว หรือเมล็ด

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านบัวสันโดษ หรือ ว่านแผ่นดินเย็น
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Nervilia aragoana Gaudich
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ว่านบัวสันโดษ เป็นกล้วยไม้ดิน มีลำต้นใต้ดินเป็นหัวแบบมันฝรั่ง ใบ เป็นใบเดี่ยว รูปหัวใจ มีขนปกคลุม ก้านใบยาว ดอก ออกก่อนผลิใบช่วงเดือนพฤษภาคม เป็นช่อดอกยาว กลีบเลี้ยงและกลีบดอกรูปแถบ ปลายกลีบแหลม ทั้งห้ากลีบสีน้ำตาลกลีบปากรูปแถบสีชมพูอมม่วง กลางกลีบปากมีขน
สรรพคุณและประโยชน์
หัว แก้อาการหน้ามืด วิงเวียน และบำรุงหัวใจ

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ท้าวยายม่อม( หัว ) Tacca leontopetaloides
-ลักษณะ
ลำต้นตั้งตรง ใบขยายแผ่กว้าง หัวกลมหรือรี ใบรูปฝ่ามือ มี3 แฉก แต่ละแฉกเป็นใบประกอบหลายแฉกย่อย สีเขียวเข้ม ดอกออกจากหัวใต้ดิน ก้านช่อดอกยาวสูงเลยลำต้น ออกดอกเป็นพุ่มพวงงามมาก ลำต้นเป็นเส้นริ้วเล็กๆลายเป็นทาง
-ส่วนที่ใช้ หัว
ประโยชน์ :
ใช้เป็นสมุนไพรก็ได้ ใช้เป็นยาบำรุงกำลังก็ได้และบำรุงสมอง หัวที่ใช้ทำเป็นแป้งได้ เรียกว่า William's arrow root แป้งเท้ายายม่อมเป็นอาหารอย่างดีสำหรับคนไข้ที่เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ให้คนไข้รับประทานดี เกิดกำลังและชุ่มชื่นหัวใจ
วิธีและปริมาณที่ใช้ :
ใช่แป้งละลายน้ำดิบ ใส่น้ำตาลกรวด ตั้งไฟกวนจนสุก ให้คนไข้รับประทาน

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านถอนโมกขศักดิ์
มีสรรพคุณในการถอนของหรือคุณไสยและยังใช้ในการทดลองให้รู้ว่าอาหารมียาพิษเบื่อเมาหรือไม่
ลักษณะ ต้น เหมือนต้นขมิ้น หัว มีหัวเล็ก มีรูปร่างบิดเป็นเกลียว เป็นข้อๆ ใบ สีเขียว หัว เนื้อข้างในมีสีเหลือง
เป็นว่านแก้ได้สารพัด เช่น แก้ของเบื่อเมา จะรู้ว่าของนี้เบื่อเมาหรือไม่ มีพิษร้ายปนอยู่หรือเปล่า ให้เอาเล็บหยิกหัวว่านให้เป็นรอยแล้วใส่ (จุ่ม) ลงไปในของที่จะกินนั้น หากเป็นอาหารพิษว่านจะสำแดงฤทธิ์จะหมุนจี๋ หรือกระตุกลงให้เห็นทันที ถ้าไม่สำแดงฤทธิ์ ยังเฉยๆอยู่แสดงว่าของกินนั้นไม่มีพิษ ไม่มีโทษ
สรรพคุณทางยาให้เอาหัวว่านนี้ฝนผสมกับสุราทาแก้หัวฝี พิษหัวลำมะลอกได้อีกด้วย
การปลูก ใช้ดินเผาทุกให้แหลก ผสมกับดินร่วนๆ ไม่ต้องกลบดินให้แน่นอย่ารดให้แฉะเป็นอันขาด ใช้คาถารดน้ำด้วย นะโม พุทธายะ ตามกำลังวัน

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านพญาลิ้นงู
เป็นพืชหัว ใบเดี่ยว ใบเรียวยาว ปลายแหลม ขอบใบเรียบ กว้าง 0.5-1.5 ซม.ยาว35-40 ซม. หัวคล้ายหัวกระเทียม,หอมแดง มีสีขาว
ประโยชน์
บรรเทาอาการแมลงกัดต่อย โดยนำหัวมาฝนผสมกับน้ำมะนาวหรือเหล้า แล้วทาบริเวรที่ถูกกัด

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
กระทือ giber zerumbet Smith.
กระทือเป็นพืชสมุนไพรล้มลุก มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์ที่คล้ายคลึงกับ ไพล ขิง
การใช้ประโยชน์ทางยา
ลำต้น ใช้เป็นยาแก้เบื่ออาหาร
ใบ เป็นยาใช้ขับเลือดเน่าในเรือนไฟ วิธีใช้ด้วยการนำมาต้ม เอาน้ำดื่มกิน
ดอก เป็นยาแก้ไข้เรื้อรัง ผอมแห้ง ใช้นำมาต้มเอาน้ำดื่ม
เหง้า ใช้เป็นยาขับลม แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ จุกเสียด ปวดท้อง บำรุงธาตุ
ขับปัสสาวะ เสมหะเป็นพิษ
และบำรุงน้ำนม วิธีใช้โดยการนำหัวหรือเหง้าสด ประมาณ 2 หัว (20 กรัม)
ปิ้งไฟแล้วนำมาฝนผสมกับ
น้ำปูนใส ประมาณครึ่งแก้ว แล้วใช้น้ำดื่ม

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
บัวบก
ลักษณะ หัวเหมือนมันแก้ว กลมขรุขระ แต่ส่วนที่จะแตกเป็นต้นจะนูน ต้นแข็งเป็นปุ่มๆ หัวและต้นรสเฝื่อน
สรรพคุณทางยา ใช้หัวต้มกับน้ำจนค้น ทาหรือพอกฝีแก้ปวด หรือจะหั่นเป็นชิ้นตากแดดบดเคล้ากับน้ำผึ้ง ปั้นเป็นลูกกลอนทานก่อนอาหาร แก้ธาตุไม่ปกติ ทำให้มีกำลังแข็งแรง เป็นยาอายุวัฒนะ แก้เคล็ดยอก ไล่ลมดีนัก เป็นยาเย็นแก้ไข้

สวนศรีชาวนา | เมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี
ว่านม้าฮ้อ
ลักษณะ ต้น หัว และใบคล้ายขมิ้นอ้อย แตใหญ่กว่าขมิ้นอ้อย เนื้อในสีขาว และเมื่อหักหัวออกเป็นใยคล้ายใยบัว
สรรพคุณ นำหัวว่านติดตัวไปไหนๆด้วย ทำให้เดินเก่ง วิ่งเก่ง ไม่เหนื่อย ไม่เมื่อย ไม่ล้า
สรรพคุณทางยา ใช้เป็นยารักษาโรคริดสีดวงทวาร โดยใช้กินกับน้ำสะอาดหรือน้ำสุกก็ได้ผล