พยุง (Black wood)

สวนนรา | สันทราย เชียงใหม่

ไม้พะยูง หมายถึง การพยุงฐานะให้ดีขึ้น
ข้อมูลทางวิชาการ
ไม้ต้น ผลัดใบ สูง 15 - 25 เมตร เปลือกสีเทาเรียบเรือนยอดทรงกลมหรือรูปไข่
นิเวศวิทยา ขึ้นในป่าดิบแล้ง และป่าเบญจพรรณชื้น ทั่ว ๆ ไป ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก
ออกดอก พฤษภาคม - กรกฎาคม ฝักแก่ กรกฎาคม - กันยายน
ขยายพันธุ์ โดยนำเมล็ดแช่ในน้ำเย็น 24 ชั่วโมง แล้วเพาะในกะบะเพาะ โดยหว่านให้กระจายทั้งกะบะเพาะแล้วโรยทรายกลบบาง ๆ รดน้ำให้ชุ่ม เมล็ดจะงอกภายใน 7 วัน เมื่อกล้าไม้อายุ 10-14 วัน ความสูงประมาณ 1 นิ้ว มีใบเลี้ยง 1 คู่ สามารถย้ายชำในถุงหรือภาชนะที่เตรียมไว้ได้
ประโยชน์ เนื้อไม้สีแดงอมม่วง ถึงแดงเลือดหมูแก เนื้อละเอียด แข็งแรงทนทาน ขัดและชักเงาได้ดี ใช้ทำเครื่องเรือน เกวียน เครื่องกลึงแกะสลัก ทำเครื่องดนตรี เช่น ซอ ขลุ่ย ลูกระนาด
"ต้นพยุง" คนไทยโบราณมีความเชื่อว่า บ้านใดปลูกต้นพยุงไว้ จะทำให้มีความเจริญ และมีความมั่นคง เนื่องจาก พยูง หรือ พยุง คือ การช่วยพยุงให้คงอยู่ ให้มั่นคงแข็งแรง
นอกจากนี้ ยังช่วยให้เกิดความสง่า เพราะโบราณได้เปรียบเทียบไว้ว่า "ยูงยางสูงสว่างโดดเด่นเห็นตระการตา" คือ มีความสว่างในตัวเอง คล้ายกับความสว่างของนกยูง ซึ่งเป็นสัตว์ชั้นสูงชนิดหนึ่ง เพื่อความเป็นเป็นสิริมงคล ควรปลูกต้นพยุงไว้ทาง ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ถ้าจะให้เป็นสิริมงคลแก่ตัวเอง ผู้ปลูกควรเป็นผู้ชาย