โคกกระสุน (Ground Bur-nut)

รุ่งอรุณไม้ประดับ | บ้านฉาง ระยอง
Line id : p042579
โคกกระสุนหรือหนามกระสุน ชื่อวิทยาศาสตร์: Tribulus terrestris เป็นพืชล้มลุกในวงศ์Zygophyllaceae เป็นพืชท้องถิ่นในเขตอบอุ่นและเขตร้อน ในยุโรปใต้ เอเชียใต้ แอฟริกา และออสเตรเลีย ชื่อสามัญในภาษาอังกฤษมีมากมาย เช่น bindii, bullhead, burra gokharu, caltrop, cat's head, devil's eyelashes, devil's thorn,devil's weed, goathead, puncturevine, และ tackweed.
โคกกระสุนเป็นพืชไม่ผลัดใบ ลำต้นอวบน้ำ สีเขียว ใบเดี่ยว หลังใบสีขาวนวล ดอกเดี่ยว ปลายกลีบดอกสีขาว โคนกลีบสีเหลือง ผลเดี่ยวกลม มีส่วนนูนเป็นหนาม แก่แล้วหนามจะแข็ง ผลอ่อนสีเขียวอมขาว แก่เป็นสีน้ำตาล มักพบเป็นวัชพืช อ้างอิง : wikipedia
เมล็ดตากแห้งใช้ทำเป็นยาลูกกลอนกินบำรุงร่างกาย เชื่อว่าจะทำให้รู้สึกเป็นหนุ่มขึ้น มีกำลังวังชาหายเหนื่อยล้า และสำหรับผู้ที่อ่อนเพลียไม่มีเรี่ยวแรง โดยใช้โคกกระสุน กำลังวัวเถลิง กำลังเสือโคร่ง และเครือเขาแกบมาต้มกิน (เมล็ด)
ทั้งต้นและผลมีรสขมเผ็ด เป็นยารสสุขุม ออกฤทธิ์ต่อปอดและตับ ใช้เป็นยาแก้อาการหน้ามืดวิงเวียนศีรษะ แก้ปวดศีรษะ (ทั้งต้น)
ผลใช้เป็นยาลดความดันโลหิตสูง แก้ตาแดงน้ำตาไหลมาก ด้วยการใช้ผลโคกกระสุน 15 กรัม, เก๊กฮวย 20 กรัม, ชุมเห็ดเทศ 30 กรัม และชะเอม 6 กรัม นำมาต้มกับน้ำรับประทาน หรือจะใช้ผลแห้งเพียงอย่างเดียวก็ได้ โดยนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาลดความดันโลหิต (ผล)
ทั้งต้นมีรสเค็มขื่นเล็กน้อย ใช้เป็นยาแก้ไข้ทับระดู (ทั้งต้น)
ใช้เป็นยาแก้ไอ ขับเสมหะ หลอดลมอักเสบ (ทั้งต้น)
ช่วยทำให้ตาสว่าง (ทั้งต้น)
ใช้เป็นยารักษาอาการอักเสบในช่องปาก (ทั้งต้น)
ใช้เป็นยาแก้ปวดฟัน ด้วยการใช้รากนำมาฝนกับน้ำ แล้วนำมาถูกกับฟันที่มีอาการปวด (ราก)
เมล็ดใช้เป็นยาแก้ผอมแห้ง (เมล็ด)
ทั้งต้นใช้เป็นยาขับปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้ปัสสาวะพิการ (อาการปัสสาวะปวดหรือกะปริบกะปรอย หรือขุ่นข้น ปัสสาวะเป็นสีเหลืองเข้มหรือมีเลือด) ส่วนตำรับยาแก้ปัสสาวะขัดอีกตำรับจะใช้โคกกระสุนทั้งต้นนำมาผสมกับหญ้าแพรกทั้งต้น อ้อยดำทั้งต้น และแห้วหมูทั้งต้น นำมาต้มกับน้ำ 3 ส่วน เอา 1 ส่วน ใช้กินครั้งละครึ่งแก้ว วันละ 3 เวลา (ทั้งต้น) นอกจากนี้ผลก็มีสรรพคุณเป็นยาแก้นิ่วได้ด้วยเช่นกัน (ผล)
ใช้เป็นยาขับระดูขาวของสตรี (ผลแห้ง,ทั้งต้น)
ผลแห้งใช้ต้มกับน้ำดื่มจะช่วยทำให้คลอดบุตรได้ง่ายขึ้น (ผลแห้ง)
ใช้เป็นยารักษาหนองใน (ผลแห้ง,ทั้งต้น)
ใช้เป็นยาระงับน้ำกามเคลื่อน (ทั้งต้น)
ใช้เป็นยารักษาอาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ ช่วยกระตุ้นกำหนัด ส่งเสริมระบบสืบพันธุ์ ช่วยบำรุงน้ำอสุจิของเพศชาย ด้วยการใช้เมล็ดแก่นำมาตากให้แห้งแล้วบดให้เป็นผง ใช้กินครั้งละประมาณ 1 ช้อนชา โดยกินกับ น้ำผึ้ง (100% Organic Manuka Honey Active 16+ by Wedderspoon Organic - 500 Grams) วันละ 2 เวลา เช้าและเย็น (เมล็ด)
ผลแห้งใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาบำรุงตับ ไต กระดูก และสายตา (ผลแห้ง) หรือจะใช้ทั้งต้นจำนวน 1 กำมือ นำมาต้มกับน้ำ 3 แก้ว แล้วต้มให้เหลือ 1 แก้ว กรองเอาแต่น้ำยามาดื่มครั้งละครึ่งแก้ว วันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหารเช้าและเย็นก็ได้เป็นยาบำรุงไต (ทั้งต้น)
ใช้เป็นยากระจายลมในตับ กล่อมตับ (ทั้งต้น)
ใช้เป็นยารักษาโรคไตพิการ หรือโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ และมักจะมีอาการท้องอืด กินอาหารไม่ได้ (ทั้งต้น)
ผลใช้เป็นยาฝาดสมาน (ผล)
ใช้เป็นยาขับลมในใต้ผิวหนัง แก้คันตามตัว แก้ผดผื่นคัน และลมพิษ (ทั้งต้น)
ตำรับยาแก้ผดผื่นคัน ระบุให้ใช้ต้นแห้ง 100-120 กรัม, เมล็ดปอ 60 กรัม, ดอกสายน้ำผึ้ง 40 กรัม และคราบจักจั่น 30 กรัม นำมาบดให้เป็นผงทำเป็นยาลูกกลอนรับประทาน (ต้น)
ใช้เป็นยาแก้อาการปวดเมื่อย อ่อนเพลียเรื้อรัง ด้วยการใช้โคกกระสุนทั้งต้น 1 กำมือ นำมาต้มกับน้ำ 3 แก้ว จนเหลือ 1 แก้ว แล้วกรองเอาแต่น้ำยามาดื่มครั้งละครึ่งแก้ว วันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหารเช้าและเย็น (ทั้งต้น)
ผลแห้งใช้ต้มกับน้ำเป็นยาช่วยป้องกันอาการชักบางประเภทได้ (ผลแห้ง)
นอกจากนี้โคกกระสุนยังจัดอยู่ในตำรับยาแก้กษัยอีกด้วย (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
ขนาดและวิธีใช้ : การใช้ ยาแห้งให้ใช้ครั้งละประมาณ 6-10 กรัม นำมาต้มรับประทาน หรือใช้ร่วมกับตัวยาอื่นๆ ในตำรับยา หรือใช้ทำเป็นยาเม็ดหรือยาผงรับประทานก็ได้ ส่วนต้นสดให้ใช้ประมาณ 10-20 กรัม แต่หากนำมาใช้ภายนอกให้ใช้ต้นสดตำพอกบริเวณที่เป็น
ข้อควรระวัง : ผู้ที่มีเลือดน้อย เป็นโลหิตจาง มีพลังหย่อน สตรีมีครรภ์หรือให้นมบุตร ห้ามรับประทานสมุนไพรชนิดนี้ และควรระวังในการใช้กับผู้ที่ป่วยเป็นโรคหัวใจ เนื่องจากสารสกัดได้มีโพแทสเซียมสูง ทำให้หัวใจเต้นเร็วและอาจทำให้หัวใจวายได้