ขนุน (Jackfruit Tree)

เพชรพันธุ์ไม้ | ธัญบุรี ปทุมธานี
ขนุนแดงสุริยา อยู่ในวงศ์ MORACEAE เป็นไม้ยืนต้น สูง 8-15 เมตร ใบออกเรียงสลับ รูปรี ปลายแหลม โคนเกือบมน ดอก แยกเพศ โดยดอกตัวเมียและตัวผู้อยู่บนต้นเดียวกัน ช่อดอกตัวผู้จะออกที่โคนกิ่ง ลำต้น ง่ามใบ ลักษณะดอกเป็นแท่งยาว 2.5 ซม. ส่วนช่อดอกตัวเมียเป็นแท่งกลม ออกจากลำต้น ก้านช่อจะใหญ่กว่าก้านช่อ ดอกตัวผู้ ดอกตัวผู้มีกลิ่นหอมคล้ายส่าเหล้า ซึ่งบางคนได้กลิ่นแล้วชื่นชอบ แต่บางคนบอกว่าเหม็น

ผลเป็นผลรวม รูปกลมรี น้ำหนักโตเต็มที่อยู่ระหว่าง 15-17 กิโลกรัม หนึ่งผล จะมีผลย่อยหลายผล (เรียกว่ายวง) เมล็ดเป็นรูปกลมรี มีเปลือกบางๆ หุ้มเมล็ด ส่วนเนื้อที่หุ้มเมล็ด หรือที่เรียกว่ายวง จะหนา มีปริมาณมากถึงครึ่งหนึ่งของน้ำหนักผล เมื่อผลสุกเนื้อหุ้มเมล็ด หรือยวง จะเป็นสีจำปา หรือ สีเปลือกหมากสุกชัดเจน มียางและซังน้อยมาก มีกลิ่นหอมแรงชวนให้อยากรับประทานดีนัก รสชาติหวาน 16-18 องศาบริกซ์ แกะยวงง่าย ยางติดมือน้อย ซึ่ง “ขนุนแดงสุริยา” มีผลได้ตลอดปี ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอนกิ่ง ทาบกิ่ง และต่อกิ่ง
เนื้อหุ้มเมล็ด หรือ “ยวง” มีกลิ่นหอม สีสวยรับประทานอร่อยมาก รสหวานระหว่าง 16-18 องศาบริกซ์ สามารถแกะเนื้อ หรือ “ยวง” ได้ง่าย ยางติดมือน้อยมาก ได้รับความนิยมรับประทานกันแพร่ หลาย ราคาเฉพาะเนื้อตกกิโลกรัมตั้งแต่ 120 บาท ถึง 200 บาท จัดเป็นขนุนสายพันธุ์ที่ปลูกง่าย โตเร็ว ใช้ระยะปลูก 3 ปีขึ้นไปสามารถติดผลชุดแรกแล้ว ติดผลดกและติดผลตลอดปี ขยายพันธุ์ด้วยวิธีเพาะเมล็ด ตอนกิ่ง ทาบกิ่ง และต่อกิ่ง

เพชรพันธุ์ไม้ | ธัญบุรี ปทุมธานี
ขนุนทวายปีเดียว(ทองทวีโชค) ปลูกแค่ปีเดียว ออกลูก และจะออกต่อไปตลอดปี ลูกดก เนื้อหนา กรอบ สีจำปา รสชาด หวาน หอม

เพชรพันธุ์ไม้ | ธัญบุรี ปทุมธานี
ขนุนทองประเสริฐ*** เกิดจากการเพาะเมล็ดของขนุนเนื้อดี จากเกษตรการฝีมือของชาวสวนที่อำเภอแกลง จังหวัดระยอง ขนุนทองประเสริฐชนิดนี้ให้ผลดกทั้งปี น้ำหนักแต่ละผลจะหนักเฉลี่ยประมาณ 10-15 กิโลกรัม เนื้อเมื่อสุกจะเป็นสีทอง หนา รสชาติ หวานกรอบอร่อย ให้น้ำหนักเนื้อดีมาก ประมาณ 50 เปอร์เซ็นต์ของน้ำหนักผล
ปัจจุบันขนุนทองประเสริฐได้รับความนิยมอย่างมากในวงอาชีพเกษตรกรชาวสวนขนุน มีทั้งปลูกเพื่อแกะขายและส่งออกทั้งผลไปยังต่างประเทศในแถบเอเชียเป็นที่ชื่นชอบของผู้รับประทานอย่างมาก
ขนุนทองประเสริฐมีชื่อทางวิทยาศาสตร์เหมือนกับขนุนทั่วไป Artocarpus heterophyllus Lamk. อยู่ในวงศ์ Moraceae มีลักษณะทางพฤกษาศาสตร์ แบบเดียวกับขนุนทุกสายพันธ์ต่างกันตรงที่จะติดผลได้เรื่อยๆ เนื้อสุกรสชาติดี หวานกรอบอร่อยมาก
ผู้เขียนได้สอบถามน้าสาว ที่มีสวนติดกันข้างๆ กัน โดยที่บางเวลาจะเห็นรถมาเก็บขนุนอยู่เรื่อย ๆ เดือนหนึ่งครั้งหนึ่งถึงสองครั้ง ได้ความว่าปลูกขนุนทองประเสริฐ เท่าที่เห็นจะมีผลทั้งปีจริง และจะเก็บผลขายได้ภายในระยะเวลา 2 เดือน ซึ่งถือว่าเร็วกว่ามะนาว 2 เดือน ครั้งหนึ่งเก็บขายได้หลายตัน แล้วแต่รุ่นของผลที่ออกมา ผู้เขียนได้เคยถามราคากับน้าสาวเมื่อ 3-4 ปีที่แล้วตอนนั้นขนุนราคากิโลกรัมละ ประมาณ 7 บาทขึ้นไป ปีนี้ขนุนราคาสูงขึ้นไปเป็นเท่าตัว
ลองคิดเล่นๆ หนึ่งผลน้ำหนัก 20 กิโลกรัม คูณด้วยราคา 14 บาท ผลหนึ่งราคาประมาณ 280 บาท ลองนึกดูแล้วต้นหนึ่งมีกี่ผลละ (ปวดหัวไม่คิดละเลข สรุปเลยดีกว่า) สรุปง่ายๆ ว่า ในสวนผสมเนื้อที่ประมาณ 5 ไร่ มีการปลูกเป็นสวนผสมระหว่างเงาะ ทุเรียน บ่อน้ำส่วนหนึ่ง ที่เหลือเป็นขนุนทองประเสริฐ เท่าที่เห็นปลูกอยู่ประมาณ 60 เปอร์เซ็นต์ของผลไม้อื่นในสวน ถ้าเทียบเป็นเงิน ก็เท่ากับคนมีเงินเดือนก็เดือนละประมาณ 20,000-25,000 บาทต่อเดือนละ ดังนั้นปีหนึ่งก็เอา 12 คูณไป ก็ราวๆ 2-3 แสนบสทต่อปีทีเดียว (ไม่เบานะ)
แต่ แต่สำคัญอยู่ที่ว่าใช้ระยะเวลาปลูกประมาณ 4-5 ปีจะเริ่มมีผลเต็มต้น ซึ่งต่างกับมะนาวอยู่ที่มะนาว 1 ปีก็มีผลแล้ว และที่สำคัญที่เห็นได้ชัดอีกประการหนึ่งก็คือ ไม่ต้องนำออกไปขายเอง ผู้ซื้อมาตัดให้ถึงสวนเอง (ส่งออกต่างประเทศ) วันเวลาได้ต้องนัดเลยทีเดียว เพราะผู้ซื้อคำนวณระยะเวลาจะมาตัดครั้งต่อไปเอง แค่มองแค่แว็บเดียวก็รู้แล้วว่าจะต้องมาตัดอีกครั้งเมื่อใด นั่งรับเงินอย่างเดียวครับ

เพชรพันธุ์ไม้ | ธัญบุรี ปทุมธานี
ขนุนเพชร มีข้อเด่นคือ ยวง
หรือเนื้อหุ้มเมล็ดมีความหนามากและยวงมีขนาดใหญ่น้ำหนัก 5-8 ยวงต่อ 1 กิโลกรัม
ใหญ่กว่าขนุนทั่วไปอย่างชัดเจน ซังหุ้มยวงมีน้อย เนื้อสุกไม่เละ รสชาติหวานกรอบ
มีกลิ่นหอมอร่อยมาก เมล็ดเล็กจึงทำให้มีเนื้อเยอะ เปลือกผลบางไม่เป็นสนิม
ติดผลง่ายและผลดกเต็มต้น เป็นขนุนสายพันธุ์ที่ปลูกแล้วโตเร็ว
ใบมีขนาดใหญ่กว่าใบของขนุนชนิดอื่น ระยะเวลาปลูกให้ผลผลิตชุดแรกหลังปลูก 2-3 ปี
ที่สำคัญ “ขนุนเพชร” สามารถติดผลอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง หรือติดผลทะวายทั้งปี
ผล เมื่อโตเต็มที่มีน้ำหนักเฉลี่ย 10–20 กิโลกรัม ต่อผล ให้เนื้อหรือยวงประมาณ 52
เปอร์เซ็นต์ของน้ำหนักผล
ปัจจุบันมีการปลูกเพื่อเก็บผลส่งขายต่างประเทศได้รับความนิยมจากผู้รับประทานอย่างแพร่หลายน
“ขนุนเพชร” เคยได้รับรางวัลจากสภาวิจัยแห่งชาติ ปี 2526
และรางวัลจากสมาคมปรับปรุงพันธุ์ขยายพันธุ์พืชแห่งประเทศไทยปี 2549