ต้นพังคี คนละต้นกับเจตพังคี

ต้นพังคีเป็นคนละต้นกับเจตพังคี สรรพคุณคล้ายกัน
ชื่อวิทยาศาสตร์ Croton crassifolius Giesel.
ชื่อวงศ์ Euphorbiaceae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ไม้พุ่มขนาดเล็ก สูงประมาณ 20-40 เซนติเมตร มีรากขนาดใหญ่ใต้ดิน เปลือกรากหลุดออกง่าย มีกลิ่นหอม ใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปวงรีหรือรูปไข่แกมรูปหอก กว้าง 3-5 เซนติเมตร ยาว 6-10 เซนติเมตร โคนใบมน ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ หรือมีฟันเลื่อยเล็กน้อย ผิวใบมีขน ใบหนา แผ่นใบสากคาย ก้านใบยาว 2-3 ซม. ก้านใบและดอกช่อมีขนปกคลุมทั้งต้น ดอกออกเป็นช่อ ออกที่ปลายกิ่งหรือยอด ดอกแยกเพศอยู่ในช่อดอกเดียวกัน กลีบดอกสีขาวนวล หรือสีเหลืองอ่อน ดอกขนาดเล็ก ดอกตัวผู้มักอยู่ช่วงบนของช่อดอก ดอกตัวเมียมักอยู่ด้านล่าง กลีบดอก และกลีบเลี้ยง อย่างละ 5 กลีบ ลักษณะเป็นเส้นแบบกลมเรียว ดอกเพศผู้ขนาด 8 มม. ขอบกลีบมีขนนุ่ม เกสรผู้จำนวน 15-25 อัน เกสรเพศเมีย 3 อัน ดอกเพศเมียคล้ายดอกเพศผู้ แต่กลีบดอกจะสั้นกว่า ก้านชูเกสรยาวเรียว ปลายแยกเป็น 2 แฉก รังไข่มีขนปกคลุมแน่น ผลแห้ง แตกได้ รูปทรงกลม ขนาด 1 ซม. มี 3 พู ปกคลุมด้วยขนสีสนิมเหล็กหนาแน่น เมล็ดกลมแกมรี กว้าง 3-4 มม. ยาว 7-8 มม. พบตามป่าเบญจพรรณ ที่ระดับความสูง 300-400 เมตร ออกดอกและติดผลช่วงเดือนพฤษภาคม-กรกฎาคม
สรรพคุณ
หมอยาพื้นบ้านจังหวัดอุบลราชธานี ใช้ ราก ต้มน้ำดื่ม หรือฝนทา แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ในเด็ก หรือตำประคบ แก้ปวด
ตำรายาไทย ใช้ ราก ซึ่งมีรสเผ็ด ขื่น เฝื่อนเล็กน้อย และมีกลิ่นหอม แก้ท้องขึ้น ปวดแน่นท้อง หรือใช้ภายนอกโดยฝนกับน้ำปูนใส ผสมกับมหาหิงคุ์และการบูรทาท้องเด็กอ่อน ทำให้ผายลม แก้ท้องอืดเฟ้อ แก้ปวดท้อง ราก ผสมกับรากส่องฟ้าดง ต้มน้ำดื่ม แก้จุกเสียด แก้ท้องอืด ผสมกับสมุนไพรอื่นอีก 34 ชนิด ต้มน้ำดื่ม แก้ไข้
ตำรายาสมุนไพรไทย-จีน ใช้ ราก รสเผ็ดขม เป็นยาร้อนเล็กน้อย เป็นยาทะลวงลมปราณ ช่วยคลายเส้นเอ็น และทำให้การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น ขับลมชื้น ใช้รักษาโรคไขข้ออักเสบเนื่องจากลมชื้นเกาะติด แก้ปวด เช่น ปวดหลัง ปวดเอว ปวดแข้งขา แก้ฟกช้ำดำเขียว แก้อาการท้องอืดเฟ้อ จุกเสียด แน่นหน้าอก แก้ปวดกระเพาะ ปวดท้องน้อย
แก้ไขข้อมูลเมื่อ 21 Sep 24 10:26