ต้นพยอม

พะยอม
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ไปที่: ป้ายบอกทาง, ค้นหา

พะยอม

สถานะการอนุรักษ์

ใกล้สูญพันธุ์ (IUCN 2.3)

การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์

อาณาจักร:

Plantae

(unranked):

Angiosperms

(unranked):

Eudicots

(unranked):

Rosids

อันดับ:

Malvales

วงศ์:

Dipterocarpaceae

สกุล:

Shorea

สปีชีส์:

S. roxburghii

ชื่อวิทยาศาสตร์

Shorea roxburghii
G. Don

ชื่อพ้อง

Shorea talura Roxb.[1]

พะยอม เป็นไม้ยืนต้นประเภทใบเลี้ยงเดี่ยวชนิดหนึ่งที่อยู่ในวงศ์ Dipterocarpaceae พบได้ในกัมพูชา, อินเดีย, ลาว, มาเลเซีย, พม่า, ไทย, และ เวียดนาม มีลักษณะใบที่เรียงสลับกัน ดอกมีสีขาว กลิ่นหอม นิยมนำเนื้อไม้ไปใช้ในการก่อสร้าง ลักษณะคล้ายกับต้นตะเคียน

พะยอมมีชื่อพื้นเมืองอื่นๆอีกคือ กะยอม (เชียงใหม่) ชะยอม (ลาว)ขะยอมดงพะยอมดง (ภาคเหนือ) แคน (ร้อยเอ็ด) เชียง เชี่ยว (กะเหรี่ยง – เชียงใหม่ ) พะยอม (ภาคกลาง) พะยอมทอง (สุราษฎร์ธานี – ปราจีนบุรี) ยางหยวก (น่าน)[1]

เนื้อหา
[ซ่อน] 1 ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
2 การกระจายพันธุ์และถิ่นอาศัย
3 ประโยชน์
4 เกร็ดความรู้
5 อ้างอิง

[แก้] ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

พะยอมเป็นไม้ต้นสูง 15 - 30 เมตร เปลือกสีเทาเข้มแตกเป็นร่อง ใบเดี่ยวออกสลับ รูปขอบขนานกว้าง 3.5 - 6.5 เซนติเมตร ยาว 8 - 15เซนติเมตร ปลายมนหรือเป็นติ่งสั้นๆ โคนมน ขอบเป็นคลื่นผิวเกลี้ยงเป็นมัน ดอกสีขาว กลิ่นหอมจัดออกเป็นช่อใหญ่ตามกิ่งและปลายกิ่ง กลีบเลี้ยง 5 กลีบ โคนเชื่อมติดกัน กลีบดอก 5 กลีบ เรียงเวียนกันแบบกังหันเมื่อบานเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 - 2 เซนติเมตร เกสร ตัวผู้ 15 อัน ผลรูปรีกว้างประมาณ 1 เซนติเมตร ยาวประมาณ 2 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงเจริญไปเป็นปลีกยาว 3 ปลีกสั้น 2 ปลีกคล้ายผลยาง

[แก้] การกระจายพันธุ์และถิ่นอาศัย

พะยอมมีการกระจายพันธุ์ในอินเดียตะวันออก พม่า ไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม และมาเลเซีย พบขึ้นทั่วไป แต่มักพบในป่าเบญจพรรณ และป่าดงดิบที่มีดินเป็นดินทราย

[แก้] ประโยชน์
เนื้อไม้ไปใช้ในการก่อสร้าง เช่น ใช้ทำหมอนรองรางรถไฟ พื้น เป็นต้น
มีสรรพคุณทางยา เปลือกต้น รสฝาด ต้มดื่มแก้ท้องร่วง แก้ลำไส้อักเสบ ฝนทาสมานบาดแผล ชำระแผลทุบใส่น้ำตาลสดกันบูด
ดอก รสหอมสุขุม ปรุงเป็นยาแก้ลม บำรุงหัวใจ ลดไข้

ดอกสามารถนำมาประกอบอาหารได้

ดอกพะยอม
[แก้] เกร็ดความรู้
ต้นพะยอมเป็นต้นไม้สำคัญของเส้นทางในอดีต จากสายโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ไปจนถึงวัดสวนดอก
ดอกพะยอมเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดกาฬสินธุ์และจังหวัดพัทลุง
ต้นพะยอมเป็นต้นไม้ประจำโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ดอกพะยอมเป็นดอกไม้ประจำมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก

[แก้] อ้างอิง แก้ไขข้อมูลเมื่อ 19 Jul 14 09:07