ต้นจิกน้ำ

ต้นไม้ในพุทธประวัติ
ต้นจิก Barringtonia acutangula (L.) Gaertn.
ต้นจิกหรือมุจลินท์นี้ ตามพระพุทธประวัติกล่าวว่า
หลังจากที่พระพุทธเจ้าได้ประทับอยู่ใต้ต้นโพธิ์และ ต้นไทร แห่งละ 7 วัน แล้ว
จึงเสด็จไปประทับใต้ต้นจิกอีก 7 วัน ในขณะที่ประทับใต้ต้นจิกนี้
ได้มีฝนตกหนักติดต่อกันหลายวัน อากาศก็เย็นมาก
จึงมีพญานาคชื่อมุจลินท์มาขดเป็นวง 7 รอบ ล้อมพระองค์พร้อมกับแผ่พังพานปรกพระองค์ไว้
ต่อมาเมื่อมีผู้คิดประดิษฐ์พระพุทธรูปขึ้นภายหลัง จึงได้ประดิษฐ์พระพุทธรูปปางนี้ขึ้น
เรียกว่า “ปางนาคปรก” และเรียกต้นจิกไปตามชื่อของพญานาค คือ มุจลินท์
จิกหรือมุจลินท์ เป็นไม้ต้นขนาดกลาง ผลัดใบ
แต่จะผลิใบใหม่ได้รวดเร็ว ใบอ่อนจะออกสีแดงเรื่อๆ
กิ่งมักคดงอใบติดเวียนกันเป็นกลุ่มตอนปลายๆ กิ่ง
ใบรูปหอกหรือรูปไข่กลับเนื้อใบเนียนแน่น เลี้ยงกว้าง 5 – 10 ซม. ยาว 20 – 30 ซม.
ส่วนที่ค่อนไปทางปลายใบ จะกว้างแล้วค่อยๆ เรียวสอบไปทางโคนก้านใบยาวไม่เกิน 1.5 ซม.
ออกดอกสีแดง แต่ละดอกโตวัดผ่าoนศูนย์กลางประมาณ 1 ซม.
ติดรวมกันเป็นพวงยาว ๆ ซึ่งยาวถึง 40 ซม. เกสรผู้จะมีมากมายในแต่ละดอก
กลีบดอกสั้นๆ มี 4 กลีบ หลุดร่วงเร็วมาก หลอดท่อรังไข่ยาวยื่นออกมามาก
ผลกลม ยาว ยาวประมาณ 2.5 ซม. มีสันเป็นคลื่นทื่อๆ สี่เหลี่ยม
ปลายผลจะยังคงปรากฏกลีบรองดอกติดอยู่
จิกมีขึ้นทั่วไปทางภาคตะวันออกและภาคกลางของอินเดีย
ตลอดลังกาถึงย่านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
สำหรับในประเทศไทยก็มีขึ้นอยู่ทั่วประเทศ ในที่ค่อนข้างราบลุ่ม
ตามชายห้วย หนอง แม่น้ำ สามารถเป็นพันธุ์ไม้สะเทิ้นน้ำสะเทิ้นบกได้อย่างดี
และมีชื่อเรียกต่างๆ ไปตามท้องที่ เช่น จิกน้ำ จิกบก กระโดนทุ่ง กระโดนน้ำ กระโดนสร้อย
ตอง มุ่ยลาย และลำไพ่ เป็นต้น
การขยายพันธุ์ใช้เมล็ดหรือตอน และจะตัดกระโดงจากรากก็ได้
ใบอ่อนรสฝาดเล็กน้อย ใช้รับประทานได้
รากของต้นจิกใช้เป็นสมุนไพร แก้โรคลมต่างๆ
ประชาชนนิยมปลูกไว้ตามชายน้ำ เพื่อกันดินพัง อาศัยร่มเงา
ปลูกเป็นไม้ประดับ และใช้รับประทานกัน แก้ไขข้อมูลเมื่อ 19 Jul 14 09:07