ดอกชมจันทร์

ช่วง เวลาที่เหมาะสมของการจะผสมเกสร (เขี่ยเกสร) ได้ตั้งแต่ 07.00-10.00 น. เป็นช่วงที่น้ำค้างเริ่มแห้งจากดอกหมดพอดี ต้องทำความเข้าใจกันก่อนนะครับ ว่าเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียจะสุกไม่พร้อมกัน โดย 1-3 วันแรก ตั้งแต่ดอกเริ่มบาน เกสรตัวผู้จะพร้อมผสมพันธุ์ และมีให้เห็นเยอะมาก ถ้าใช้สายโทรศัพท์เขี่ยดู หลังจากวันที่ 3 ผ่านไปแล้ว เกสรตัวผู้จะน้อยลงและไม่ค่อยสมบูรณ์ ถ้าเขี่ยได้ เปอร์เซ็นต์ติดฝักจะน้อยมาก จึงควรเขี่ยช่วง 1-3 วันแรก ส่วนเกสรตัวเมียจะพร้อมและสมบูรณ์ ช่วงวันที่ 3-5 นับตั้งแต่ดอกเริ่มบาน ถ้านานวันเกินไป เกสรตัวเมียจะฟ่อไม่ติดฝัก (ไม่ต้องเด็ดดอกออกมาฉีกหาเกสรตัวผู้) ถ้าเป็นดอกซ้อนอาจจะต้องฉีกกันบ้างเพราะมีหลายชั้น  เปอร์เซ็นต์ติด 90%

เริ่มขั้นตอนที่ 1 ใช้สายโทรศัพท์ ดัดปลายงอเหมือนไม้แคะหู 2 อันเลย

ขั้นตอนที่ 2 ใช้ปลายลวดเขี่ยเข้าไป แล้วค่อยๆ ดึงขึ้นมา

ดังขั้นตอนที่ 3 จะพบเกสรตัวผู้เป็นสีขาวปุยๆ ต้องหาให้เจอ ไม่ได้มีทุกดอก ไม่เจอก็พยายามต่อไป

ขั้นตอนที่ 4 สำคัญมากครับ เป็นเทคนิคได้ผลดีมาก "ใช้ปลายลวดอีกอันหนึ่ง เขี่ยเข้าไปในช่องอับของตัวเมีย เพื่อนำร่องก่อน เพราะถ้าเราไม่นำร่องก่อน จะเกิดปัญหาคือ เวลาจะเอาเกสรตัวผู้ที่ได้มา ใส่เข้าไปในอับเกสรตัวเมีย ก็จะติดอยู่ภายนอกไม่ยอมเข้าไป แต่ถ้าเราใช้ปลายลวดอันที่ 1 (ที่ไม่มีเกสรตัวผู้) นำร่องเข้าไปก่อน อับเกสรตัวเมียจะเปิดออกเป็นช่อง คราวนี้ก็ง่ายแล้ว ให้เอาปลายลวดอันที่ 2 (ที่มีเกสรตัวผู้ติดอยู่) ใส่เข้าไปในช่องที่มีรอยแยกแล้วดึงขึ้นเบาๆ ดึงขึ้นให้สุด "รยางค์" ที่เราเห็นเป็นเส้นๆ สีชมพู เกสรตัวผู้จะติดและร่วงหล่นอยู่ภายใน และจะผสมกลับเกสรตัวเมียเอง (เกสรตัวเมียจะอยู่ล่างสุดของโคนดอก)

ขั้นตอนที่ 5 เขียนชื่อว่า ผสมอะไรกับอะไรไว้กันลืม

ขั้นตอนที่ 6 ทุกอย่างโอเค ติดฝักแน่นอน รอเวลาฝักแก่ก็นำมาเพาะได้ ที่สำคัญ เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียต้องเป็นคนละดอกกัน ดอกเดียวกันผสมกันเองจะไม่ติด เพราะช่วงเวลาไม่ตรงกัน

เอื้อเฟื้อข้อมูล โดย มติชนบท เทคโนโลยีชาวบ้าน