มันเทศ

- ผู้ที่มีอาหารแพ้พืชหัว ควรหลีกเลี่ยงการทานมันเทศญี่ปุ่น หรือมันหวานญี่ปุ่น เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการแพ้ ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อร่างกายได้

- ผู้ที่เป็นโรคนิ่วในไต หรือมีความเสี่ยงจะเป็นนิ่วในไต ควรระมัดระวังและรับประทานมันเทศญี่ปุ่น เพราะในมันเทศมีสารออกซาเลต ที่จะไปเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดนิ่วในไตได้

ชื่อวิทยาศาสตร์ของต้นมันม่วง : Ipomoea batatas (L.) Lam.

ชื่อภาษาอังกฤษของต้นมันม่วง : Purple sweet potato, purple sweet yam

ชื่ออื่นๆ : มันญี่ปุ่นสีม่วง

ลำต้นของต้นมันม่วง : เป็นไม้ล้มลุก ลำต้นทอดเลื้อย มีน้ำยางสีขาว รากเป็นรากฝอยเกิดจากข้อของลำต้น มีรากสะสมอาหารเป็นรูปทรงกระบอกซึ่งจะพัฒนาเป็นหัว หัวเรียว ท้ายเรียว ตรงกลางป่องออก และสีผิวของหัวและสีของเนื้อในหัวจะมีสีม่วงผิวของหัวอาจจะเรียบหรือขรุขระ และมีรากแขนงเกิดในร่องของหัว

ใบของต้นมันม่วง : เป็นใบเดี่ยว รูปไข่ บางใบอาจเป็นรูปหัวใจ หรือ บางใบจะมีหลายแฉก ขอบใบเว้าลึกเป็นแฉก 3-7 แฉก ผิวใบเรียบหรือมีขนเล็กน้อย และจะมีสีม่วงตามเส้นใบ ส่วนก้านใบยาว หรือ สั้นขึ้น จะอยู่กับสายพันธุ์

ดอกของต้นมันม่วง : ออกเป็นช่อ ตามซอกใบ ดอกสีชมพูปนสีม่วง

ผลของต้นมันม่วง : เป็นแบบผลแห้ง มีเปลือกแข็งหุ้ม และแตก ผลเป็นแบบแคปซูล มีช่อง 4 ภายในเปลือกแข็ง

เมล็ดของต้นมันม่วง : ขนาดเล็กสีดำ ลักษณะค่อนข้างแบน ด้านหนึ่งเรียบ อีกด้านจะเป็นเหลี่ยม

ด้วยลำต้น หรือ เถา

- นิยมปลูกเพื่อรับประทานส่วนหัว ทำอาหาร ทั้งคาว และหวาน

- ยอดอ่อน ก็สามารถนำมาใช้รับประทานเป็นผัก

1. ทำการเตรียมดินโดยไถดะตากดินไว้ 10-20 วัน เพื่อกำจัดเชื้อโรคและแมลง แล้วจึงไถพรวน 1-2 ครั้ง เพื่อให้ดินร่วนซุย

2. ใส่ปุ่ยคอกรองพื้นตอนเตรียมดินปลูก

3. ทำการยกร่องปลูกเป็นรูปสามเหลี่ยม โดยสันร่องสูงประมาณ 50 เซนติเมตร ระยะห่างร่อง 80-100 เซนติเมตร

4. ใส่ปุ๋ยสูตร 13-13-21 อัตรา 40-50 กิโลกรัม/ไร่ รองก้นหลุมก่อนปลูก

6. มันเทศต้องการน้ำในช่วง 30 วันแรกจากเริ่มปลูก หลังจากนั้นให้น้ำเดือนละ 2-3 ครั้ง ตามสภาพอากาศ ลดปริมาณการให้น้ำลงก่อนเก็บเกี่ยว 2-3 สัปดาห์

8. หลังจากปลูกมันเทศได้ 2 เดือนให้ตลบเถามันเทศขึ้น แต่ในฤดูหนาวและฤดูร้อนไม่ควรตลบเถามันเทศเพราะจะทำให้มันเทศชะงักการเจริญเติบโต

7. มันเทศอายุ 45 วัน ใส่ปุ๋ยสูตร 13-13-21 อัตรา 40-50 กิโลกรัม/ไร่ ควรพูนโคนพร้อมกำจัดวัชพืชเพื่อให้หัวขยายใหญ่ และลดการเข้าทำลายของด้วง

5. นำต้นกล้า หรือเถา (2เดือน) มาปลูกบนแปลง ใช้ระยะปลูก 30 เซนติเมตร

9. มันเทศจะเริ่มเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุประมาณ 90-150 วัน หลังจากปลูก