มะตาด

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dillenia indica L.

ชื่อภาษาอังกฤษ : Elephant apple, Indian simpoh, Chulta

ชื่ออื่นๆ : ส้มปรุ, ส้านกว้าง, ส้านท่า, ส้านป้าว, ส้านใหญ่, แส้น

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบ ลำต้นค่อนข้างคดงอ เรือนยอดทรงพุ่มกลม ค่อนข้างทึบ มีปุ่มอยู่ เปลือกสีน้ำตาลอมแดง

ใบ : เป็นใบเดี่ยว ออกตามปลายกิ่ง รูปใบหอกหรือรูปไข่กลับ ปลายแหลมเป็นติ่งสั้น โคนสอบแคบและมน ขอบจัก แผ่นใบหนา แผ่นใบเป็นร่องพับจีบตามเส้นแขนง ท้องใบมีขนประปราย

ดอก : เป็นดอกเดี่ยวหรือช่อดอก ออกตามง่ามใบและปลายกิ่ง ดอกสีขาวนวล มีกลิ่นหอมอ่อนๆ

ผล : เป็นผลเดี่ยว ทรงกลมใหญ่ ผลอ่อนสีเขียว เมื่อแก่สีเหลืองเข้ม มีกลิ่น มีเมือกเหนียวและมีรสเปรี้ยวอมฝาด

เมล็ด : สีน้ำตาล มีเมือกหุ้ม

เพาะเมล็ด ตอนกิ่ง

ปลูกได้ในดินร่วน ต้องการน้ำปานกลางถึงน้ำมาก ชอบแดดจัด ทนแล้งและน้ำท่วมได้ดี เจริญเติบโตช้า

- ราก ใช้เป็นยาถอนพิษจากแมลงกัดต่อย

- เปลือกและใบ ใช้เป็นยาสมานแผล

- เมือกที่ผล ช่วยเคลือบแผลในกระเพาะ ขับถ่ายสะดวก

- ผล รับประทานเป็นผลไม้ และนำมาประกอบอาหาร

- เมล็ดแก่ นำมารับประทานสดเป็นของว่างได้โดยจะให้รสมัน

- เปลือก และผล นำมาใช้ในอุตสาหกรรมการย้อมหนังสัตว์ และทำหมึก

- เนื้อไม้ ใช้ทำเป็นเครื่องมือทางการเกษตรหรือทำเครื่องเรือน ทำฟืน

- ปลูกไว้เพื่ออาศัยร่มเงา