ลักษณะพฤกษศาสตร์ของต้นคัดเค้า
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Oxyceros horridus Lour.
ชื่อภาษาอังกฤษ : Siamese randia
ชื่อ : เขี้ยวกระจับ, คัดเค้าเครือ,คัดค้าว
ลำต้น : เป็นไม้พุ่มรอเลื้อย รูปแบบทรงพุ่มไม่แน่นอน ลำต้นเป็นเหลี่ยม มีหนามแหลมแข็ง ปลายโค้ง เนื้อไม้เหนียวมา เลื้อยพาดพันต้นไม้ยืนต้นที่อยู่ใกล้ หากไม่มีที่เลื้อยพันก็จะเป็นไม้กึ่งเลื้อยกึ่งยืนต้น
ใบ : เป็นใบเดี่ยว แผ่นใบรูปรี แกมรูปขอบขนาน ปลายใบแหลมหรือมน โคนใบสอบ ขอบใบเรียบ แผ่นใบหนาสีเขียวอ่อน ผิวใบค่อนข้างมัน เนื้อใบเหนียว
ดอก : ออกเป็นช่อกระจุกสั้นๆ ตามซอกใบและปลายยอด ดอกสีขาวและเปลี่ยนเป็นสีเหลืองนวล ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนๆ ตลอดวัน และหอมแรงช่วงพลบค่ำ
ผล : ออกเป็นพวง รูปกลมรีสีเขียว ปลายผลแหลม เมื่อผลแก่จะเป็นสีดำ ผิวผลเรียบและเป็นมัน ผลมีขนาดเท่าเมล็ดพุทรากลม ๆ
เมล็ด : มีเมล็ดหลายเมล็ด ขนาดเท่าหัวไม้ขีดไฟ
การขยายพันธุ์ของต้นคัดเค้า
เพาะเมล็ด ปักชำ หรือตอนกิ่ง
การดูแลต้นคัดเค้า
ปลูกได้ในดินร่วนระบายน้ำดี ต้องการน้ำปานกลาง ชอบแดดเต็มวัน
สรรพคุณทางสมุนไพรของต้นคัดเค้า
- ผล แก้อาการประจำเดือนมาผิดปกติ บำรุงโลหิต บำรุงผิวให้ผ่องใส แก้ท้องเสีย
- ต้น แก้ไข้ บำรุงโลหิต แก้เสมหะ
- หนาม แก้พิษไข้กาฬ ลดความร้อนในร่างกาย แก้พิษฝีต่างๆ
- ใบ แก้โลหิตซ่าน แก้ไข้
- ดอก แก้เลือดกำเดา
- ราก แก้ไข้ แก้โรคเลือดออกตามไรฟัน ขับเสมหะ ชับลม แก้ท้องเสีย ขัยเลือดประจำเดือนเสียของสตรี รักษาฝี และแผลทั่วไป
- เปลือกต้น แก้เลือดออกตามทวารทั้งเก้า แก้เสมหะ
ประโยชน์ของต้นคัดเค้า
- นิยมปลูกเป็นแนวรั้ว เพื่อกันขโมยเพราะมีหนามแหลม
- ยอดอ่อน นำมาปรุงอาหารรับประทานได้
- ผลอ่อนผลแก่ ใช้รับประทานเป็นผักหรือน้ำไปลวกกินร่วมกับน้ำพริก