ทองกวาว

- ดอก เป็นยาแก้ปวด ถอนพิษไข้ ขับปัสสาวะ แก้กระหายน้ำ สมานแผลปากเปื่อย แก้พิษฝี แก้เจ็บตาฝ้าฟาง ช่วยลดกำหนัด

- ฝัก เป็นยาขับพยาธิ

- ยาง แก้ท้องร่วง

- เปลือก ช่วยเพิ่มขนาดหน้าอกให้ใหญ่ขึ้น แต่จะลดจำนวนอสุจิ

- เมล็ด ทาบริเวณผื่นคัน ขับพยาธิไส้เดือน

- ใบ แก้ปวด ขับพยาธิ ท้องขึ้น ริดสีดวงทวาร ถอนพิษ พอกฝีและสิว

- ราก รักษาโรคประสาท บำรุงธาตุ แก้ท้องเฟ้อ ท้องขึ้น แก้ริดสีดวงทวาร ใช้ประคบบริเวณที่เป็นตะคริว

- แก่น ใช้ทาแก้อาการปวดฟัน

- ดอก ใช้ย้อมสีผ้าให้สีแดง

- เส้นใยจากเปลือก นำมาทำเชือก และกระดาษ

- ใบสด นำมาใช้ห่อของ ใช้ตากมะม่วงกวน เพราะจะได้มะม่วงกวนที่สวยงามและกลิ่นหอมเฉพาะตัว

- ใบ เป็นอาหารสำหรับช้างและวัวควาย ในประเทศอินเดียนำมาทำเป็นถ้ายใส่อาหารและขนมแทนการใช้พลาสติก

- เนื้อไม้ นำมาใช้เป็นเครื่องเรือนและเครื่องมือทางการเกษตรได้

- ให้ร่มเงา

คนไทยสมัยก่อนเชื่อว่าหากบ้านใดปลูกต้นทองกวาวไว้ประจำบ้านจะทำให้มีเงินมีทองมาก คือสามารถมีทองได้ตามชาติหรือมีทองมากมายนั่นเอง นอกจากนี้ดอกทองกวาวยังมีความสวยงามเรืองรองเหมือนทองธรรมชาติอีกด้วย โดยตำแหน่งที่ปลูกก็คือทิศใต้ และถ้าปลูกในวันเสาร์ก็จะยิ่งเป็นมงคลขึ้นไปอีก หรือถ้าจะให้เป็นสิริมงคลมากยิ่งขึ้นผู้ปลูกควรเป็นผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือหรือเป็นผู้ที่ประกอบคุณงามความดีก็จะเป็นสิริมงคลยิ่งนัก

ในศาสนาฮินดู ต้นทองกวาวใช้เป็นสัญลักษณ์ของพระพรหม พระนารายณ์ พระอิศวร

ชาวพุทธถือว่าอดีตพระพุทธเจ้าคือพระเมธังกรพุทธเจ้า ทรงตรัสรู้ใต้ร่มทองกวาว

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Butea monosperma (Lam.) Taub

ชื่อภาษาอังกฤษ : Flame of the Forest, Bastard Teak

ชื่ออื่นๆ : ทองธรรมชาติ ทองพรหมชาติ ทองต้น

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ่มกลมทึบ ลำต้นแตกกิ่งต่ำไม่เป็นระเบียบ เปลือกจะเป็นปุ่มปมนอกสีเทาเปลือกในสีแดง มีน้ำยางใส

ใบ : เป็นใบประกอบแบบขนนก ใบที่ปลายเป็นรูปมนเกือบกลม ใบด้านข้างรูปไข่เบี้ยว ปลายใบมน โคนใบสอบ แผ่นใบหนา หลังใบเกลี้ยง ท้องใบมีขน ขอบใบเรียบ

ดอก : ออกเป็นช่อ ตามกิ่งก้านและปลายกิ่ง คล้ายดอกถั่ว ก้านช่อดอกมีขนสีน้ำตาล ดอกมีสีแสดและสีเหลืองสด

ผล : เป็นฝักแบนรูปบรรทัด ฝักมีสีเขียวอ่อน ฝักแก่สีน้ำตาลอมเหลืองมีขนอ่อนนุ่มสีขาวเป็นมัน ฝักโค้งงอเล็กน้อย ไม่แตก

เมล็ด : มีเมล็ดเดียวตรงปลายฝัก

โดยการเพาะเมล็ด และการปักชำกิ่ง

ปลูกได้ในดินร่วน ต้องการความชื้นปานกลาง ชอบแดดจัด ทนแล้งได้ดี

บำรุงธาตุ บำรุงประสาท แก้ท้องเฟ้อ แก้ปวด ขับปัสสาวะ

จะทำให้มีเงินมีทองมาก ควรปลูกต้นทองกวาวไว้ทางทิศใต้ผู้ปลูกควรปลูกในวันเสาร์

ดอกใช้ย้อมสีผ้าให้สีแดง ใบสดนำมาให้ห่อของ ตากมะม่วงกวน และเป็นอาหารให้ช้างและวัวควาย เนื้อไม้นำมาทำเครื่องเรือน และเครื่องมือทางการเกษตร