กำยาน

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Styrax benzoin Dryand.

ชื่อภาษาอังกฤษ : Benzoin

ชื่ออื่นๆ : กะมะแย, กำยานญวน, กำยานสุมาตรา, เกลือตานตุ่น, ชาติสมิง, กำหยาน, กำยานไทย, กำยานต้น

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้น ทรงพุ่มโปร่ง ลำต้นเปลาตรง เปลือกลำต้นเป็นสีเขียวเทา หรือ สีหม่น ตามกิ่งก้านมีปุ่มหูดรูปเคียว และมีขนสีเหลืองขึ้นปกคลุมเล็กน้อย

ใบ : เป็นใบเดี่ยว รูปไข่แกมรูปใบหอกยาวเรียว โคนใบสอบมน ปลายใบแหลม ขอบใบหยักเล็กน้อย แผ่นใบค่อนข้างหนามีขนสีขาวขึ้นปกคลุมเล็กน้อย ก้านใบยาว

ดอก : ออกเป็นช่อบริเวณง่ามใบ หรือปลายกิ่ง ดอกเป็นสีขาว แต้มชมพู หรือ แดง

ผล : เป็นผลแห้ง ผลอ่อนมีสีเขียวอ่อน รูปทรงค่อนข้างกลม หรือ ออกแป้น เปลือกผลแข็ง ผิวผลมีขนสีขาวปกคลุมประปราย ผลโตเต็มที่เป็นสีน้ำตาล

เมล็ด : กลม

เพาะเมล็ด

ปลูกได้ในดินร่วน ต้องการน้ำปานกลาง ทนแล้งได้ดี ชอบแดดจัด

- ยาง ใช้เป็นยาขับลม ขับเสมหะ ขับปัสสาวะ ฆ่าเชื้อ ยาบำรุงหัวใจ แก้หลอดลมอักเสบ แก้โรคผิวหนัง แก้โรคเชื้อรา แก้อาการคัน เป็นยาสมานแผล แก้โรคชักกะตุกในเด็ก

- ลำต้น แก้ตกขาว

- แก่นหรือเปลือกต้น รักษาโรคไตพิการ

- เปลือกต้น แก้ไข้ ระงับปวด ถอนพิษแมลงสัตว์กัดต่อย บำรุงประสาท

- ราก แก้ไข้มาลาเรีย

การจุดกำยานถวายในพิธีการเป็นการถวายต่อจิตศักดิ์สิทธิ์ ทั้งพระพุทธเจ้า เทพเจ้า ครูอาจารย์ อีกทั้งยังชำระล้างจิตวิญญาณที่ไม่ดีของพื้นที่และจิตใจของผู้ปฏิบัติทางจิตให้มีความสะอาดบริสุทธิ์

- ยาง ช่วยฆ่าเชื้อโรคในอากาศ เป็นยาไล่ยุง ไล่ริ้นไร มดและแมลงได้

- เป็นยากันบูด

- ใช้ปรุงน้ำอบไทย เป็นส่วนประกอบสำคัญของเทียนอบ ธูปหอม เครื่องหอมอื่น ๆ และยังใช้ทำเครื่องสำอาง

- ช่วยบำบัดรักษาสุขภาพด้วยกลิ่นหอม ช่วยลดความเครียด ผ่อนคลายความวิตกกังวล และทำให้รู้สึกสบายใจขึ้น

- เนื้อไม้ ใช้ในการสร้างบ้าน และใช้ทำฟืน