โมกมัน

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Wrightia pubescens R. Br.

ชื่อภาษาอังกฤษ : Ivory wood, Darabela, Karingi, Lanete

ชื่ออื่นๆ : โมกน้อย, มูกมัน, มูกน้อย,โมกมันเหลือง, บักมัน

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้น ผลัดใบ เรือนยอดรูปทรงกลมทึบ เปลือกสีขาว สีเทาอ่อนถึงน้ำตาล แตกตามร่องตามยาวมีน้ำยางเหนียวสีขาว กิ่งใบและยอดอ่อนมีขนนุ่ม ปกคลุม

ใบ : เป็นใบเดี่ยว รูปรีป้อมหรือรูปไข่ ปลายใบแหลม หรือ เรียวแหลม โคนใบสอบ ส่วนขอบใบเรียบใบบางคล้ายแผ่นกระดาษ แผ่นใบมีขนนุ่มทั้งสองด้าน มีขนสั้นนุ่มประปราย

ดอก : ออกเป็นช่อตามปลายกิ่ง ดอกจะมีสีขาวอมเหลืองข้างนอกเป็นสีเขียวอ่อน มีกลิ่นหอม

ผล : เป็นฝักรูปทรงกระบอก พื้นผิวฝักเกลี้ยงหรือขรุขระ ฝักเมื่อแก่จะแห้งและแตกออกได้

เมล็ด : รูปรี หรือ รูปแถบสีเหลือง ที่ปลายด้านหนึ่งมีขนสีขาวเป็นพู่ติดอยู่ ซึ่งสามารถทำให้ปลิวไปตามลมได้ไกล

การเพาะเมล็ดและการตอนกิ่ง

ปลูกได้ในดินทุกประเภท ต้องการความชื้นปานกลาง ชอบแดดจัด

- เปลือก ใช้รักษาโรคไต ทำให้เจริญอาหาร รักษาธาตุให้ปกติ ทำให้ประจำเดือนมาปกติ แก้พิษสัตว์กัดต่อย ฆ่าเชื้อรำมะนาด

- ดอก ใช้เป็นยาระบาย

- ใบ ขับเหงื่อ แก้ตับพิการ ขับน้ำเหลืองเสีย แก้ท้องมาน

- ผล แก้โรครำมะนาด แก้ฟันผุ

- กระพี้ บำรุงถุงน้ำดี

- แก่น ขับโลหิตเสีย บำรุงถุงน้ำดี แก้ดีพิการ

- ราก ขับลม รักษาวัณโรค แก้ท้องมาน แก้ตับพิการ ขับน้ำเหลืองเสีย

- ยางจากต้น ช่วยแก้ท้องร่วง แก้พิษงู แก้พิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย

- ยอดอ่อนใช้ลวกจิ้มรับประทานได้

- เปลือก ใช้ทำกระดาษและใช้แทนใยจากฝ้ายได้

- เปลือก นำมาสกัดทำเป็นสีย้อมเส้นไหม ให้สีเขียวอ่อน

- นิยมปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับตาม ตกแต่งสวน เหมาะนำไปปลูกในสวนป่า ปลุกให้ร่มเงา ให้ร่มเงาได้ดี

- เนื้อไม้ ใช้ทำเฟอร์นิเจอร์