ไคร้ย้อย

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Elaeocarpus grandiflorus J. E. Sm.

ชื่อภาษาอังกฤษ : Khrai yoi, Fairy petticoats, Lily of the valley, Blue Olive Berry

ชื่ออื่นๆ : จิก, ดอกปีใหม่, แต้วน้ำ, สารภีน้ำ

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้น ไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มค่อนข้างกลม แผ่กว้าง เปลือกต้นสีน้ำตาลอ่อนค่อนข้างเรียบ มีรอยด่างสีขาวสลับสีน้ำตาลเข้มกระจาย ทั่วทั้งลำต้น แตกกิ่งต่ำ กิ่งอ่อนเกลี้ยง

ใบ : เป็นใบเดี่ยว แผ่นใบรูปรีหรือรูปใบหอก ปลายใบและโคนใบแหลม ขอบใบจักซี่ฟัน แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง และแข็งสีเขียวเข้มเป็นมันก้านใบแบนยาว ใบอ่อนสีเขียว อมเหลือง แผ่นใบด้านบนเกลี้ยง เป็นมัน ด้านล่างมีขนประปราย สีเขียวเข้ม

ดอก : ออกเป็นช่อตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ห้อยลง ดอกตูมสีน้ำตาลปนแดง ดอกบานสีขาวนวล มีกลิ่นหอม ออกดอกตลอดปี

ผล : เป็นผลสดรูปรีหรือรูปทรงกระสวย ก้านผลสีแดง ปลายแหลม สีเขียวนวล เมื่อสุกสีเขียวอมเหลือง มีรสขมเฝื่อน

เมล็ด : รูปกระสวย แข็ง สีน้ำตาลอ่อน

โดยการตอนกิ่ง ปักชำ และ เพาะเมล็ด

ปลูกได้ในดินร่วน ต้องการน้ำปริมาณมาก ชอบแสงแดดมาก เจริญเติบโตเร็ว

- นิยมปลูกประดับสวน ริมน้ำ ทนนํ้าท่วมขังและป้องกันดิน พังทลาย ให้ร่มเงา

- ผลเป็นอาหารของนก

ชื่อวิทยาศาสตร์ของต้นไคร้ย้อย : Elaeocarpus grandiflorus Sm.

ชื่อภาษาอังกฤษของต้นไคร้ย้อย : Blue Olive Berry,Fairy Petticoats,Lily of the valley

ชื่ออื่นๆ : กาบพร้าว, คล้ายสองหู, จิก, ดอกปีใหม่, แต้วน้ำ, มุ่นน้ำ, สารภีน้ำ, กระดิ่งน้ำฟ้า

ลำต้นของต้นไคร้ย้อย : เป็นไม้ยืนต้น ไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มค่อนข้างกลม เรือนยอดแผ่กว้าง พุ่มใบทึบ เปลือกต้นสีน้ำตาลอ่อนค่อนข้างเรียบ มีรอยด่างสีขาวสลับสีน้ำตาลเข้มกระจาย ทั่วทั้งลำต้น

ใบของต้นไคร้ย้อย : เป็นใบเดี่ยว รูปรีถึงรูปใบหอก ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบ ขอบใบจักซี่ฟัน แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง ใบอ่อนสีเขียวอมเหลือง ใบแก่แข็งสีเขียวเข้มเป็นมัน ก้านใบแบนยาว

ดอกของต้นไคร้ย้อย : ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ช่อดอกห้อยลง ดอกตูมสีน้ำตาลปนแดง ดอกบานสีขาวนวล มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ดอกออกตลอดปี

ผลของต้นไคร้ย้อย : เป็นผลสดทรงกระสวย หรือรูปรี ผิวบางเรียบเกลี้ยง สีเขียวอ่อน เมื่อสุกสีเขียวอมเหลือง มีรสขมเฝื่อน

เมล็ดของต้นไคร้ย้อย : รูปกระสวย สีน้ำตาล มีเนื้อและชั้นห่อหุ้มเมล็ดแข็ง

โดยการเพาะเมล็ด ปักชำ และตอนกิ่ง

ปลูกได้ในดินร่วน ต้องการน้ำปานกลาง-มาก ชอบแดดตลอดวัน เจริญเติบโตเร็ว ทนน้ำท่วมขังได้สูง

ผลและเมล็ด เป็นยาขับปัสสาวะ

เชื่อว่าเป็นดอกแห่งความโชคดี บ้านที่ปลูกไว้หากวันใดต้นไม้ออกดอกก็จะพาให้คนในบ้านมีโชคดี

- นิยมปลูกประดับให้ร่มเงา หรือไม้กระถาง

- นิยมปลูกริมน้ำ เพื่อกันดินพังทลาย

- ผลเป็นอาหารของนก

- ชาวเหนือนิยมนำดอกไปบูชาพระ