ลักษณะพฤกษศาสตร์ของต้นมะเกลือ

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Diospyros mollis Griff.

ชื่อภาษาอังกฤษ : Ebony tree

ชื่ออื่นๆ : ผีเผา, มักเกลือ, หมักเกลือ

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้น เรือนยอดเป็นพุ่มกลม ลำต้นเปลา โคนต้นมักเป็นพูพอน ผิวเปลือกเป็นรอยแตกสะเก็ดเล็กๆ สีดำ เปลือกในสีเหลือง กระพี้สีขาว และจะเปลี่ยนเป็นสีค่อนข้างดำถ้าตัดทิ้งไว้แก่นสีดำสนิท กิ่งอ่อนมีขนนุ่มขึ้นประปราย

ใบ : เป็นใบเดี่ยว รูปไข่หรือรี ปลายใบสอบเข้าหากัน โคนใบกลม หรือมน ผิวใบเกลี้ยง ใบที่ยังอ่อนจะมีขนปกคลุมทั้งสองด้าน

ดอก : ออกเป็นช่อตามซอกใบ ดอกแยกเพศต่างต้น ดอกตัวผู้มีขนาดเล็กสีเหลืองอ่อน ดอกตัวเมียเป็นดอกเดี่ยว

ผล : กลม ผิวเกลี้ยง ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่สีดำ ผลแก่จัดจะแห้ง

เมล็ด : แบน สีเหลือง

โดยการเพาะเมล็ด

- ราก รับประทานแก้อาเจียน แก้ลม

- ผล ใช้ถ่ายพยาธิ ก้พิษตานซาง

- ลำต้น แก้ตานซางขโมย รักษาโรคดีซ่าน แก้กระษัย ช่วยขับพยาธิ

- เปลือกต้น แก้อาการเบื่ออาหาร แก้พิษตานซาง ขับเสมหะ แก้พิษตานซาง ช่วยแก้พิษ ขับพยาธิ

- ราก แก้ริดสีดวงทวาร แก้กระษัย แก้พิษตานซาง แก้ลม แก้อาเจียน ช่วยขับพยาธิ

- ทั้งต้น แก้กระษัย แก้พิษตานซาง ช่วยขับเสมหะ ช่วยขับพยาธิ

- แก่น ช่วยแก้ฝีในท้อง ช่วยแก้ลม แก้พิษตานซาง ช่วยขับพยาธิ

- ใบ แก้อาการตกเลือด

- เมล็ด ช่วยขับพยาธิ

- ลำต้น นำมาใช้ทำเครื่องเรือน ใช้ทำเป็นเครื่องดนตรี เครื่องประดับมุก เครื่องเขียน

- เปลือก ใช้ทำเป็นยากันบูด

- ผล ใช้ย้อมผ้าหรือย้อมแห และทาสีไม้ โดยจะให้สีดำ สีเข้มและติดทนนาน