ลักษณะพฤกษศาสตร์ของต้นดาวเรือง

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tagetes erecta L.

ชื่อภาษาอังกฤษ : African Marigold, Marigolds

ชื่ออื่นๆ : คำปู้จู้หลวง, พอทู, ดอกคำพู่จู้, ดาวเรืองอเมริกัน

ลำต้น : เป็นไม้ล้มลุก ลำต้นมีสีเขียวผิวเกลี้ยงและเป็นสัน ขึ้นแบบตั้งตรง ด้านในมีเนื้ออ่อน แตกกิ่งเป็นทรงพุ่มแน่น

ใบ : เป็นใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ แผ่นใบรูปรี ปลายใบแหลม โคนใบสอบ ขอบใบจักเป็นซี่ฟัน แผ่นใบสีเขียว เนื้อใบนิ่ม

ดอก : ออกเป็นช่อที่ปลายยอด ดอกสีเหลือง เหลืองทอง หรือส้ม มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ

ผล : เป็นผลแห้งไม่แตก สีดำ

เมล็ด : เรียวยาว และมีหางเมล็ด มีขนาดเมล็ดค่อนข้างใหญ่

โดยการเพาะเมล็ด

ปลูกได้ในดินร่วน ต้องการน้ำปานกลาง ชอบแดดจัด เจริญเติบโตเร็ว

- ใบ ใช้แก้ฝีฝักบัว ฝีพุพอง เด็กเป็นตานขโมย ตุ่มมีหนอง บวมอักเสบโดยไม่รู้สาเหตุ

- ดอก ใช้กล่อมตับ ขับร้อน ละลายเสมหะ แก้เวียนศีรษะ ตาเจ็บ ไอหวัด ไอกรน หลอดลมอักเสบ เต้านมอักเสบ คามทูม เรียกเนื้อ ทำให้แผลหายเร็วขึ้น และแก้ปวดฟัน

- ราก เป็นยาระบาย เป็นยาแก้พิษ แก้อาการบวมอักเสบ

- ต้น รักษาแก้ฝีลม แก้อาการปวดท้อง จุกเสียด

เป็นต้นไม้มงคล เพราะสีเหลืองทองอร่ามของดอกดาวเรืองเปรียบเสมือนเงินทอง หากปลูกไว้หน้าบ้านหรือบริเวณบ้านก็จะเป็นสิริมงคลแก่คนในบ้าน ช่วยให้เงินทองไหลมาเทมา ยิ่งออกดอกมากก็จะยิ่งมีโชคมีลาภ ทำกิจการใด ๆ ก็จะก้าวหน้ายิ่ง ๆ ขึ้นไป

- นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ

- ปลูกเป็นเกราะป้องกันแมลงศัตรูพืชให้แก่พืชอื่นๆ เนื่องจากดาวเรืองมีกลิ่นฉุนที่แมลงไม่ชอบ

- นำดอกดาวเรืองแห้งเป็นอาหารเสริมสัตว์

- ต้น ราก และดอก เป็นสารขับไล่แมลงหรือกำจัดศัตรูพืช

- ดอก นำมาเป็นส่วนผสมของเครื่องสำอาง

- ดอก นิยมนำไปใช้ถวายพระหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์

- ดอก นำมาใช้ประกอบอาหารรับประทานได้

- ดอก ใช้สกัดทำเป็นสีย้อมผ้า โดยจะให้สีเหลืองทอง

- ต้นดาวเรืองใช้ในการนำมาฟื้นฟูดินที่มีการปนเปื้อนสารหนู