ลักษณะพฤกษศาสตร์ของต้นหยีน้ำ

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pongamia pinnata (L.) Pierre

ชื่ออื่นๆ : หยีทะเล

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้น เรือนยอดแผ่กว้าง ลำต้นมักคดงอ แตกกิ่งมาก เปลือกเรียบ สีเขียวแกมน้ำตาล ถึงน้ำตาลเทาคล้ำ

ใบ : เป็นใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ แผ่นใบ รูปไข่ รูปขอบขนานหรือ รูปขอบขนานแกมรี เรียงจากเล็กไปหาใหญ่ ปลายใบเรียวแหลมฐานใบสอบ ขอบใบเรียบ ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน เปลือกชั้นในสีน้ำตาลอ่อนประขาว ผิวเปลือกสีเขียว

ดอก : ออกเป็นช่อตามง่ามใบ ดอกเป็นดอกสีขาวก่อนที่จะเปลี่ยนเป็นสีชมพู ออกดอกเดือนมกราคม-พฤษภาคม

ผล : เป็นฝัก หนา โป่งออก รูปขอบขนาน โค้งเล็กน้อย ปลายฝักมีจะงอยสั้นๆ ผลเกลี้ยง เมื่อแก่สีน้ำตาล ฝักไม่แตก

เมล็ด : สีแดงคล้ำรูปโล่แกมรูปขอบขนาน

- เจริญได้ดีในพื้นที่แห้งแล้ง ทนดินเค็ม ทนทานต่อสภาพแวดล้อม

- เป็นพืชตระกูลถั่วสามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศได้ทำให้ลดการใช้ปุ๋ย

- มีรากฝอยหนาแน่น และรากแก้วที่หยั่งลงดินลึกมาก ทั้งมีร่มเงาทึบช่วยให้การระเหยน้ำจากผิวดินช้าลง ทนต่ออุณหภูมิสูง ได้ถึง 50 องศาเซลเซียส ขึ้นได้ในที่แห้งแล้ง

- ทุกส่วนของต้นเป็นพิษทำให้ศัตรูพืชตามธรรมชาติน้อย

เปลือก แก้ปวดฟัน รักษาแผลในปาก แก้รำมะนาดเลือดออกตามไรฟัน แก้ไข้ โรคขาดสารอาหารในเด็ก แก้หิดด้าน รักษาโรคผิวหนัง

- เนื้อไม้ใช้ทำฟืน เสารั้ว ด้ามเครื่องมือเครื่องใช้ในการเกษตร

- ใบและฝักหยีน้ำมีไนโตรเจนสูง เป็นแหล่งของปุ๋ยพืชสดที่ดี

- เมล็ดหยีน้ำประกอบด้วยน้ำมัน มีพิษ ใช้เป็นน้ำมันตะเกียงและน้ำมันหล่อลื่น ใช้ผลิตไบโอดีเซล

- ปลูกเพื่อป้องกันการพังทลายของดิน หรือปลูกเป็นไม้ประดับ

- เปลือกไม้ มีกัมสีดำ ใช้แก้พิษปลา

- กากของเมล็ดที่สกัดน้ำมันแล้วมี โปรตีนสูง เมื่อขจัดสารพิษออกแล้ว สามารถนำมาเป็นวัตถุดิบอาหารสัตว์ได้